Al deze symbolen werden door de aan­hangers van het vrouwelijk principe welbewust gebruikt en hebben, ook al wer­ken zij op een onderbewust niveau, nog steeds een verwarrend effect op het on­bewuste. Voegen we daarbij nog de verheven muziek, het kaarslicht en de geur van wierook en het is geen wonder dat kerkgang eens tot zulke bijzondere harts­tochten inspireerde.

Voor ingewijden in de mysteriën was het vrouwelijke een tegelijkertijd zinne­lijk, mystiek en religieus concept. Zijn energie en kracht kwamen voort uit zijn seksualiteit en zijn kennis - soms bekend als de 'hoerenkennis' - kwam voort uit kennis van de 'roos', eros.

Zoals het gezegde luidt: 'Kennis is macht', en geheimen van deze aard oefenen een grotere macht uit dan wat ook, dus vormden zij een uitzonderlijke bedrei­ging voor de Kerk van Rome, en zelfs voor alle schakeringen van christelijke opi­nie. Seks werd - en wordt in veel gevallen nog steeds - alleen aanvaardbaar ge­acht tussen mensen wier verbintenis naar alle waarschijnlijkheid tot voortplanting zal leiden. Daarom kent het christendom niet zoiets als seks voor het plezier alleen, laat staan dat seks - zoals in het tantrisme of de alchemie -geestelijke verlichting zou kunnen schenken. (En terwijl de katholieke Kerk, zo­als algemeen bekend, het gebruik van voorbehoedmiddelen verbiedt, gaan an­dere christelijke groepen nog verder, zo staan de mormonen afwijzend tegen seks na de menopauze.) Even weer een klein commentaar van onze kant: Paus Benedictus XVI  schijnt het nu eindelijk in overweging te nemen het verbod op het gebruiken van condooms af te schaffen. Al zitten daar natuurlijk nog wel allerlei restricties aan verbonden, het begin lijkt nu toch wel gemaakt.

Al deze verbodsregels hebben echter in werkelijkheid macht over vrouwen ten doel. Zij moeten leren met vrees naar seks te kijken - óf omdat zij vreugdeloos is, hun huwelijksplicht en niets anders, óf omdat zij onvermijdelijk leidt tot de pijn van het baren. Dit stond centraal in de manier waarop vrouwen in de loop der eeuwen door de Kerk, en door mannen in het algemeen, werden be­schouwd, want als vrouwen niet meer bang zouden zijn voor het baren, zou dat ongetwijfeld tot chaos leiden.

Een van de voornaamste motieven achter de wreedheden van de heksenjachten was de haat jegens en vrees voor vroedvrouwen, wier kennis van het verlichten van de pijn van het baren werd gezien als een bedreiging voor een ordentelijke beschaving: Kramer en Sprenger, de auteurs van het beruchte Malleus Maleficiarum - het handboek voor Europese heksenzieners - hadden het vooral gemunt op vroedvrouwen als degenen die zij de ergst mogelijke behandeling gunden. De terreur over de vrouwelijke seksualiteit liep in de loop van drie eeuwen heksenprocessen uit op honderdduizenden doden, van wie de meesten vrouwen. Sinds de van vrouwenhaat vervulde tijden van de vroege kerkvaders, toen men er zelfs aan twijfelde of vrouwen wel een ziel hadden, werd er alles aan gedaan om ze op elk gebied een diep minderwaardigheidsgevoel te bezorgen. Niet al­leen werd hun verteld dat ze van nature zondig waren, maar ook dat ze de enige oorzaak waren van het zondigen van mannen. Wanneer zij oprechte lust voel­den, kregen mannen te horen dat zij alleen maar reageerden op de duivelse lis­ten van de vrouw die hen behekste tot daden waarover ze anderszins nooit zou­den hebben gepiekerd. Een extreme uiting van deze houding is te vinden in het idee van de middeleeuwse Kerk dat een vrouw die werd verkracht niet alleen verantwoordelijk was voor het uitlokken van deze daad tegen haarzelf, maar ook voor het verloren gaan van de ziel van de verkrachter - waarvoor zij zou moeten boeten op de Dag des Oordeels.  Zoals R.E.L. Masters schrijft:

“Bijna de hele schuld voor de afschuwelijke nachtmerrie die de heksenmanie was en het grootste deel van de schuld voor het vergiftigen van het seksuele leven in het Wes­ten ligt regelrecht bij de rooms-katholieke Kerk.”

-------------------------------------------------------------------------

(Commentaar van onze kant)

Dit is natuurlijk niet helemaal juist en dient enigszins genuanceerd te worden. Het jonge Christendom zou, nadat het enigszins was gereglementeerd onder de Romeinse keizer Constantijn, zich vooral af gaan zetten tegen die andere vormen van Christendom die minder overeenkomsten vertoonden met toch wel meer  orthodox-joodse basis  die vooral onder Jacobus, Petrus en zijn opvolgers was verspreid. Zo is bijvoorbeeld heden ten dagen van Chassidische Joden bekend dat zij vrouwen ook niet altijd aan mogen raken omdat zij als ‘onrein’  worden beschouwd.

Daarnaast probeerde de Christelijke kerk, nadat het een staatsreligie was geworden,  het verschil met gangbare ‘heidense’  religies duidelijker en groter te maken.   Dit was gelijk één van de voornaamste redenen dat men later vooral tegen vroedvrouwen en andere genezeressen ten strijde trok omdat die hun kennis en vaardigheden vaak uit oude ‘heidense’  bronnen hadden, een concurrerend geloof dat nog teveel leefde onder de mensen.

Na de reformatie zouden de nieuwe protestants-christelijke religieuze stromingen zich net zo vrouw-vijandig op gaan stellen als de Rooms-Katholieke kerk dit had gedaan. Geheel in navolging van Augustinus die vooral bij de Protestantse secten hoog stond aangeschreven.

Ironisch gegeven is echter dat het grote voorbeeld der Katholieken, de apostel Paulus, en het voorbeeld der Protestanten, Maarten Luther, helemaal niet zo’n haat tegenover vrouwen hadden als men ons vandaag de dag nogal eens wil doen geloven. De meeste van beiden hun volgelingen waren namelijk vrouwen en deze verleenden hun boodschap juist het meeste bestaansrecht.

Het zouden mannen zijn (en hun vrouwen)  die de boodschap van deze lieden later zo’n draai zouden geven dat men er vrouwvijandigheid in terug dacht te mogen vinden. In een kroniek die later ook terug te vinden zal zijn hier en die ‘Katharsis’  heet wordt hier nader op ingegaan.

---------------------------------------------------------------------------

De inquisitie - die speciaal in het leven was geroepen om de katharen aan te pakken - gleed gemakkelijk in haar nieuwe heksenzieners-, folteraars- en moordenaarsrol, hoewel de protestanten zich ook niet onbetuigd lieten. (Denk hierbij vooral aan de heksenprocessen te  Salem, Massachussets) Veelzeggend is dat de eerste heksenprocessen plaatsvonden in Toulouse, het hoofdkwartier van de anti-kathaarse inquisitie. Was het louter haat jegens een soort rest-katharisme die tot deze cruciale processen leidde, of was het een symptoom van de angst die de vrouwen van de Languedoc de van seks bezeten inquisiteurs in­boezemden?

Aan de haat jegens en de angst voor vrouwen lag de kennis ten grondslag dat vrouwen een uniek vermogen bezitten om van seks te genieten. De middeleeuw­se mannen hadden dan wel niet het voordeel van de anatomische kennis van te­genwoordig, persoonlijk onderzoek kon toch niet anders dan het bestaan ont­hullen van dat merkwaardig bedreigende orgaan, de clitoris. Die kleine uitstulping, zo knap - zij het onderbewust - geëerd als de rozenknop boven aan de gotische boog, is het enige menselijke orgaan waarvan de functie louter het verschaffen van genot is.

Commentaar: Het vrouwelijk orgasme schijnt, na onderzoek hierover te hebben gedaan, ook een uniek menselijke eigenschap te zijn. Vrouwelijke dieren kunnen wel  plezier ondervinden tijdens de copulatie maar tot een orgasme schijnen ze niet te komen.We weigeren echter te geloven dat men de rozeknop onbewust op de clitoris liet lijken. Zo achterlijk als men heden ten dage nogal eens denkt dat de middeleeuwse mens was, waren zij heus niet hoor. En er is evenmin hedendaagse anatomische kennis voor nodig om de clitoris te ontdekken en/of te begrijpen.

De consequenties daarvan zijn enorm - en zijn dat altijd geweest - en staan aan de bron van enerzijds alle patriarchale onderdrukking en anderzijds alle tantristische en mystieke seksuele rituelen. De clitoris, die men zelfs tegenwoordig nog nauwelijks een geschikt gespreksonderwerp vindt, onthult dat het de bedoeling is dat vrouwen seksueel opgewonden raken, misschien an­ders dan mannen wier eigen seksuele uitrusting het dubbele doel van urinelozing en voortplanting dient.

Hierop volgt dan weer even een aanvulling onzerzijds: De vrouwelijke clitoris is in feite ook niets anders dan een niet volgroeide penis. Vooral  bij geslachtsveranderende chirurgische ingrepen wordt van dit gegeven dan ook gebruik gemaakt. Zekere Indiaanse stammen -----zoals de Mandan-----hadden vroeger tradities waarin zij gewichtjes hingen aan de vrouwelijke clitoris zodat deze geheel uitrekte en meer op de mannelijke penis ging lijken. De vrouwelijke Mandan werden in zekere zin op deze wijze androgyn gemaakt, oftewel omgevormd tot Hermafrodiet, wat voor deze stam de ultieme manier van ‘zijn’ was. Dat voordeel hadden de vrouwen dan boven de mannen.

Toch was de traditie van vrouwenhaat van het joods-christelijke patriarchaat zo succesvol dat pas in de twaalfde eeuw in het Westen het idee aanvaardbaar werd dat vrouwen kunnen en mogen genieten van hun seksualiteit, al is dat zelfs te­genwoordig wat de Kerk betreft nog steeds niet het geval. Al is het waar dat sek­suele ongelijkheid en preutsheid geen exclusieve ontwikkeling zijn van de drie grote patriarchale religies christendom, jodendom en islam - we hoeven alleen maar te kijken naar het Indiase gebruik vrouwen te verbranden

-----------------------------------------------------------

(Aanvulling onzerzijds)

Dit gebruik stamt echter wel weer van patriarchale nomadische (Vedische) stammen die eenzelfde oorsprong kennen  als de meeste INDO-Europese volken. Het patriarchale gedachtegoed schijnt vooral bij nomadische herdersvolken te zijn ontstaan. Kijk maar wat er in het Midden-Oosten gebeurde na respectievelijk de Hebreeuwse en Arabische migraties van nomadische stammen vanuit het Arabisch schiereiland.

------------------------------------------------------------------------

- niettemin is het idee dat seks inherent onrein en schandelijk is, een westerse traditie. En overal waar een dergelijke opvatting heerst, zullen altijd een soort verdrongen begeerte en schuldgevoel voorkomen die onvermijdelijk leiden tot misdaden te­gen vrouwen en misschien zelfs tot heksenjachten. De puriteinse achtergrond van de westerse wereld en haar haat jegens en angst voor seks hebben tegen het eind van het millennium een verschrikkelijke erfenis nagelaten in de vorm van vrouwenmishandeling, pedofilie en verkrachting.

Vooral in landen als de Verenigde Staten en, vreemd genoeg, België komt dit nog erg veel voor. Alhoewel ook het oosten van Nederland zich evemin onbetuigd laat.

Want overal waar seks met wantrouwen wordt bekeken, zullen ook geboorte en kinderen worden gezien als intrinsiek onrein, en zullen net als hun moeders ook jongeren het slacht­offer worden van geweld.

De enigszins tegenstrijdige en lichtgeraakte Jahwe van het Oude Testament schiep Eva - om dat duidelijk voor altijd te betreuren. Bijna zodra zij was 'gebo­ren' gaf zij blijk van een vermogen zelf te denken dat veel groter was dan dat van Adam. Eva en de 'slang' vormden een sterk team en dat is nauwelijks verrassend omdat slangen oude symbolen waren voor Sophia, en wijsheid symboliseerden, geen verdorvenheid. Maar verheugde het God dat de vrouw die hij had gescha­pen initiatief en autonomie toonde toen zij at van de boom der kennis - vanuit de wens te leren? Na blijk te hebben gegeven van een opvallend gebrek aan voor­uitziendheid over Eva's vermogens, vooral voor een almachtige en alwetende  schepper van universa, veroordeelt God haar tot een leven van lijden, dat op­vallend genoeg begon met de vloek van het naaien... (Want zij en de ongelukki­ge Adam moesten lendendoeken van vijgenbladeren maken om hun naaktheid te bedekken.) Op die wijze maakten Adam en Eva kennis met het idee van schaamte over hun lichaam, en natuurlijk over hun seksualiteit. Vreemd genoeg ben je dan geneigd te denken dat God zelf zo geschokt was bij het zien van het naakte vlees dat hij zelf had geschapen.

========================================================

Intermezzo

=======================================================

 Wij onderbreken nu even onze bespreking van  hoofdstuk 7 uit het Geheime Boek der Grootmeesters omdat we, nu het zo ter sprake komt,  menen dat het voor alle duidelijkheid zinvol is er de oorsprong van het scheppingsverhaal uit het eerste boek van de Bijbel, Genesis, bij te halen.

Men weet tegenwoordig dat dit, van oorsprong Joodse, verhaal gebaseerd is op een veel ouder verhaal wat in het tweestromenland nog circuleerde. Het was een van oorsprong Soemerisch verhaal wat ook bij de latere Babyloniërs nog wel bekendheid genoot en daar zouden de Joodse ballingen het oppikken en natuurlijk aanpassen. Hierover is aan het begin van deze verhandeling al het een en ander gezegd.

Om nu meer duidelijkheid te krijgen over de oorspronkelijke Soemerische bron van het Genesis-verhaal  lijkt het ons nuttig een stuk te citeren  uit het boek van J. Pamijer, ‘Het spiegelbeeld van God’.

-----------------------------------------------------------------------------------------------

Bijna vijfentwintig eeuwen lang geloofde de westerse mens dat de vrouw Eva uit een rib van de man Adam was geschapen. Hij stelde een onvoorwaardelijk vertrouwen in zijn heilige schrift, maar wist niet dat de rib oorspronkelijk het schijfje van de wassende maan aan de he­mel was. De archaïsche bewoners van het Tweestromenland (het land tussen de Eufraat en de Tigris in het huidige Irak) waren er­van overtuigd dat hun goden werden gevormd uit de lichaamsdelen van hun oppergod Enki. Dit machtige wezen, dat de Soemerische hoofdstad Ur met zijn zegen bevoorrechtte, staat te boek als god van de wijsheid, god van de zee en vooral als de schepper van de mens. De naam van de Soemerische godin Nin-ti. de ‘vrouwe van de rib’ en de ’vrouwe die doet leven’, is waarschijnlijk identiek aan de hemelgodin Inanna, die later door de Babyloniers Isjtar werd genoemd. De goden­wereld van de oudheid is een ingewikkeld weefsel van personages, die aan voortdurende veranderingen zijn onderworpen.

In bovenstaande komt duidelijk naar voren dat er een grote mogelijkheid is dat het hele ‘rib-verhaal’  van Adam en Eva  gebaseerd is op onbegrip of een onjuiste vertaling van bovenstaand verhaal door de Joodse ballingen destijds.

Inanna verschijnt op het mythische toneel als zij de honderd goddelij­ke wetten van Enki steelt terwijl hij dronken is. Het bezoek van de go­din was aanleiding voor de god van de wateren en de wijsheid om een feestmaal te laten aanrichten. Maar de god raakte bedwelmd door de zware wijnen en in een roes van dronkenschap liet hij zich verleiden de honderd goddelijke wetten aan Inanna toe te vertrouwen. Als hij de verdwijning van de goddelijke decreten opmerkt, is het al bijna te laat. Onmiddellijk stuurt 'de god van wat beneden is' zijn gezanten achter Inanna aan met de opdracht het hemelschip waarin zij de goddelijke wetten naar Uruk vervoert aan te houden en ze hem terug ie bezorgen. Maar de godin bedwelmt haar achtervolgers met magische middelen en beschouwt zich nu officieel als de eigenares van de wetten 'die de lotsbestemming der mensen regelen'. Daardoor wordt de voormalige godin van liefde en oorlog bekleed met goddelijke macht en bereikt zij de status van hemelkoningin.

Wie is deze Inanna eigenlijk? De Assyroloog professor Samuel Noah Kramer acht het waarschijnlijk dat zij oorspronkelijk An (hemel) en Ki (Aarde) was en dus het ouderpaar vormde waaruit alle goden gebo­ren zijn. Zij wordt ook wel Nin-tu. 'de vrouwe die gebaard heeft' . ge­noemd. De naam Nin-tu  ligt zo dicht bij Nin-ti (de uit een rib van Enki geschapene), wier naam 'moeder van alle levenden' betekent, dat ze haast wel dezelfde moet zijn. Een Babylonische mythe stelt Isjtar (de Babylonische naam voor Inanna) voor als de dienstmaagd van Anu, de god van de hemel. Haar erenaam 'moeder van alle levenden' dankt de godin aan de planeet Venus, metgezellin van de wassende en krimpen­de maan. Aan de avondhemel pronkt ze als de liefdesgodin, de be­schermster van hel liefdesspel, de zwangerschap en de geboorte. In het verleden werd het verschijnen in de wereld in verband gebracht met het vertrek uit die wereld. Leven en dood behoorden bij elkaar als de twee helften van een appel. Ook het begeleiden van de doden naar de onderwereld was een taak van Inanna, De Soemeriërs hadden een zeer realistische kijk op de dood. Net als de maan kromp het leven ten dode om na drie dagen (!De overeenkomst hiervan met het Jezus-verhaal kan haast niet op toeval berusten) in blakende welstand weer op te wassen in het beeld van de morgenster, die twinkelend de zonsopkomst aankondigde. Haar reputatie van morgenster verhief de godin boven tijd en ruimte. 

 Aanvankelijk verkeerden de Soemeriërs in de veronderstelling dat avondster en morgenster twee elkaar vijandig gezinde godinnen wa­ren. Geleidelijk aan kwamen ze erachter dat de minnende avondgodin en de maagdelijke moeder van de morgen twee zijden vormden van hetzelfde hemelse wezen. Toen dat werd aanvaard, smolten Inanna en Isjtar samen tot de prostituee, de liefdesgodin, de godin van de strijd en de heilige maagd en moeder. Nu spreidde de Grote Moeder haar beschermende vleugels uil over alles wal leeft en sterft.

Pukku en mikku

Hoe de veel oudere Inanna mens en wereld de gave van de vruchtbaarheid schonk wordt meegedeeld in een verhaal vol bizarre verbeelding. Gilgamesj, de centrale figuur in de Mesopotamische zondvloedmythe, is op zoek naar het geheim van de onsterfelijkheid. Daarom is hij de aangewezen figuur om Inanna te helpen bij het omhakken van een boom, waarvan zij het hout wil ge­bruiken voor het maken van een rustbed en een troon. Aanvankelijk probeerde ze zelf om de boom te vellen, maar aan de voet kronkelde een slang die geen bezwering kent rondom de stam, in de kruin zat een vogel met zijn jongen en het middendeel van de stam werd bewoond door Lilith, de Babylonische stormdemon, het griezelige nachtspoor dat tot Jesaja 34:14 is doorgedrongen. (zoals wel meer uit dit oude verhaal via de Babyloniërs  bij de Joodse ballingen terecht zou komen, en zo in hun geschriften)

Zelfs voor de gebiedster des he­mels waren deze wezens te sterk. Zij hief een weeklacht aan, die werd opgevangen door Gilgamesj. Sterk bewogen door haar verdriet bood hij haar aan om de boom voor haar om te hakken. De god hees zich in zijn wapenrusting, nam zijn reusachtige bijl en doodde de slang die geen bezwering kent. Verschrikt vloog de vogel met haar jongen naar de bergen en zelfs Lilith brak haar huis af en nam de wijk naar veili­ger oorden. Met enig ceremonieel vertoon overhandigde Gilgamesj de gevelde boom aan Inanna voor haar rustbed en haar troon.

Wat nu geschiedt zou wel eens een van de grote raadsels van de mythologie uit het Tweestromenland kunnen zijn. Inanna ging aan het werk. maar in plaats; van het bed en de troon maakte zij twee andere voorwerpen: een pukku en een mikku. een trommel en een trommelstok. Daarmee gebeurt iets wat als een even grote ramp wordt be­schouwd als het eten van de verboden vrucht door Eva en de onge­hoorzame scheppingsdrift van Sophia.(uit het gnostische scheppingsverhaal van Sophia) 

De voorwerpen waaraan de godin zoveel waarde hechtte vallen door een ongelukje in de onderwe­reld. Vergeefs probeert Gilgamesj ze met handen en voeten tegen te houden, maar het kwaad voltrekt zich onder zijn ogen. Aan de poort van de onderwereld barst hij uit in een hartverscheurend klaaglied. 'O, mijn pukku en mijn mikku. Mijn pukku met zijn onweerstaanbare be­geerlijkheid en mijn mikku met een dans, een ritme dat onnavolgbaar is. Mijn pukku. wie brengt hem terug uit de onderwereld, mijn mikku, wie brengt hem terug uit het gelaat van de onderwereld?'

Zijn dienaar, de natuurmens Enkidu, raakt zo bewogen door zijn gezang dat hij aan­biedt om naar beneden te gaan en de pukku en mikku terug te halen. Maar de impulsieve Enkidu houdt zich niet aan de voorschriften. De gevolgen zijn verschrikkelijk. Eenmaal afgedaald is er geen enkele mogelijkheid meer om de onderwereld te verlaten. Enkidu, de ruige natuurgod, is een gevangene van het dodenrijk, samen met Inanna’s trommel en trommelstok. Gelukkig voor hem is Enki, de god van de wijsheid, bereid om hem te helpen. Hij laat een opening in de aarde maken en stelt Enkidu in staat om als geest uit de onderwereld te ont­snappen. Over de pukku en de mikku wordt in de tekst niet meer ge­sproken.

Deze scheppingen van de hemelkoningin zullen de levens van de bewoners van het dodenrijk zeker wat hebben opgevrolijkt.

Deze merkwaardige mythe met haar markante beeldtaal maken haar tot de kiemcel van het bijbelse paradijsverhaal. De aanwezigheid van de slang en de boze Lilith in de om te hakken boom roepen de beel­den uit het tweede scheppingsverhaal op. Het idee van de boom der kennis van goed en kwaad, die naast de levensboom in het paradijs stond, komt zeker van de boom die Inanna het hout leverde voor haar pukku en mikku. Aanvankelijk zocht Inanna in haar paradijselijke woonoord naar rust en harmonie, gesymboliseerd door het rustbed en de troon. Maar de voorzienigheid dichtte haar een andere taak toe. Evenals Eva liet zij zich impulsief verleiden tegen het oorspronkelijke plan in te gaan. Net als haar 'zusters' uit andere verhalen,  Sophia en Eva uit Hellas en Kanaan was de Soemerische Inanna voorbestemd het rad van geboorte en dood te laten wentelen. De mensheid zou worden uitgerust met het vermogen zichzelf te vermenigvuldigen door uit de vereniging der te­gendelen nageslacht voort te brengen.

-----------------------------------------------------------

(Commentaar onzerzijds)

De oud-katholieke schrijver van het boek waaruit wij deze passage hebben gehaald gaat dus van het Judeo-Christelijke idee uit dat geslachtsorganen enkel tot vermenigvuldiging dienen.(het Joodse idee ‘Gaat heen en vermenigvuldig U’ wat door Christenen later letterlijk zou worden over genomen)  Hij beseft niet dat de scheppingskracht die ontstaat door de vereniging van 'tegendelen', zoals ie dat zo mooi omschrijft, ook voor andere magische scheppingsdaden kan dienen, zoals de Oosterse Tantra en Tao zo duidelijk weten te maken. (Zie kroniek ‘het Juweel en de lotus’)

------------------------------------------------------------------------

Dat moet de reden zijn geweest waarom Inanna het hout van de boom niet gebruikte voor het bed en de troon. In plaats daarvan creëerde ze een trommel en een trommelstok, traditioneel de voorwerpen die de geslachtsorganen van vrouw en man symboliseren. Primitieve trommelaars groeven een gat in de grond, spanden er een dierenhuid overheen en roffelden daarop hun ritmen als de magische herhaling van de geslachtsgemeenschap. Door die handeling maakten ze de bodem vruchtbaar. De hemelkoningin waarborgde de vruchtbaarheid van de aarde door het scheppen van de pukku en mikku, twee oude woorden waarin de p van papa en de m van mama zijn bewaard, de 'pukku met zijn onweerstaanbare begeer­lijkheid en de mikku met dans en onnavolgbaar ritme.' In hun samen-zijn voorzagen de man en de vrouw de aarde van nieuwe geslachten. Door het maken van trommel en trommelstok creëerde de godin af­beeldingen van hemel en aarde, die regelmatig omgang met elkaar hebben en zorgen voor een welvarende oogst.

Nadrukkelijk manifes­teerde de hemelse moeder Inanna zich door deze mythe als de liefdes-godin, die de aarde en haar bewoners van vruchtbaarheid voorziet. Aan haar actie ontspringt de kringloop van leven en dood en die han­deling stempelt de hemelkoning tevens tot de godin van leven en dood. Aan een relatie tussen de twee magische voorwerpen en de pla­neet Venus is niet te ontkomen. De avondster, die de godin van het graf is, slokt de zon op, die ze weer baart als de morgenster. Elke daad, hoe onschuldig ook, sleept onvermijdelijk ook een schaduwzijde met zich mee. In versterkte mate geldt dit voor de schepping van de geslachtsorganen. Door een ongeluk waren pukku en mikku in de af­grond van de onderwereld gevallen. Het onderaardse dodenrijk is de mythische metafoor van het hiernamaals, de verblijfplaats van zielen die het lichaam hebben afgelegd. Concreet hebben die niets aan ge­slachtsorganen, maar de herinnering aan de voortgaande vruchtbaar­heid is een van de ervaringen die met gulden letters in de ziel gegrift slaan, Pukku en mikku wekken de onstilbare begeerte op naar eenwor­ding, toch het uiteindelijke doel van de kringloop, Aan de andere kant bevolken ook geestelijk doden de aarde. Niet in staat de verheven bedoeling van de seksuele symboliek te begrijpen maken zij de seksualiteit tot een bron van ellende.

De val van pukku en mikku in de onderwereld is de Soemerische pendant van de zonde­val van Adam en Eva en de ongeoorloofde schepping door Sophia.

Gevangen in de eindeloze cirkelgang van geboorte en dood en in be­weging gehouden door de drift van het seksuele verlangen hunkert ie­dere ziel naar de archetypische verlossing.

Gelukkig voorziet de vier­duizend jaar oude mythe daarin.

-----------------------------------------------------------

(Commentaar onzerzijds)

De schrijver lijkt hierbij ervan uit te gaan dat verhaal van specifiek n Babylonische herkomst was. Kleitabletten hebben echter een Soemerische oorsprong van dit verhaal aangetoond, en de Soemerische cultuur dateert van nog veel eerder. Men mag er dus  gerust vanuit gaan dat bovenstaand verhaal nog veel ouder is dan hier wordt aangegeven.

-----------------------------------------------------------

Met behulp van Enki, de god van de wijsheid, werd de gevangen natuurgod Enkidu de kans geboden om in geestelijke gedaante door een opening in de aarde aan de onderwereld te ontkomen. De wonderbaarlijke directheid van dit beeld wekt een as­sociatie met de Heilige Geest van de christenen. Hij, Gods Geest die over de wateren zweefde, werd immers gezonden tot redding van de achterblijvers.

Enkidu is een pure, ongepolijste zoon van de natuur, een wilde ongecompliceerde aardgod. Zijn eerlijke poging de seksualiteit weer op de verheven troon van goddelijke communicatie te plaatsen mislukte jammerlijk.

 Maar zijn ontsnappende Geest baande de uitweg voor de geestelijk doden. De verrassende actualiteit van de pukku-mikku-mythe kan ons vandaag nog verbazen.

Zonder het geschenk van de grote godin te geringschatten bevat de mythe een krachtige aansporing om de pukku en de mikku uit de onderwereld omhoog te halen en aan de vruchtbaarheid een meer spi­rituele dimensie te geven.

Einde Intermezzo

 =========================================================================

Na deze kleine maar zeer informatieve onderbreking over de oorsprong en seksuele betekenis van het scheppingsverhaal in de Genesis  kunnen we dan  nu terug naar hoofdstuk 7 uit het ‘Geheime boek der Grootmeesters’  van Lynn Piicknett en Clive Prince waar wij waren blijven steken bij de beschrijving hierin van het scheppingsverhaal in de Genesis betreffende  Adam en Eva en de plotselinge schaamte die zij zouden hebben gehad voor hun naaktheid. 

-----------------------------------------------------

“Deze dwaze mythe heeft achteraf een rechtvaardiging geboden voor de degra­datie van vrouwen en de verlichting van gynaecologische en geboortepijnen in de weg gestaan. Zij heeft vrouwen duizenden jaren lang een stem ontzegd - en heeft de seksuele daad, die vreugdevol en magisch zou moeten zijn, verlaagd, gedegradeerd en zelfs gedemoniseerd. Zij heeft liefde en extase vervangen door schaamte en schuldgevoel, en zij heeft er een neurotische angst ingestampt voor een mannelijke God die blijkbaar zo vol zelfhaat was dat hij zelfs zijn bes­te schepping - de mensheid - verafschuwde.

Dit ene verderfelijke verhaal heeft geleid tot het idee van de erfzonde dat zelfs onschuldige pasgeborenen tot het vagevuur veroordeelt; het heeft tot nog maar kort geleden het ontzagwekkende wonder van de geboorte gehuld in een doods­kleed van gêne en bijgeloof en het heeft de unieke kracht van het vrouwelijke weggenomen - waartoe het natuurlijk in de eerste plaats werd bedacht.

Hoewel er in onze cultuur nog een onthutsend grote angst voor en onwetend­heid over seks voorkomt, staan de zaken er nu een stuk beter voor dan nog maar tien jaar geleden. Diverse boeken hebben wat dat betreft nieuw terrein betre­den - of misschien oud terrein opnieuw. Daaronder zijn The Art of Sexual Ecstasy van Margo Anand (1990) en Sacred Sexuality van A.T. Mann en Jane Lyle (1995), die beide seks roemen als een middel tot spirituele verlichting en vernieuwing. Zoals we reeds zagen, lijden andere culturen niet onder hetzelfde euvel (tenzij zij zijn besmet door het westerse denken). En in bepaalde culturen werd seks zelfs boven de kunst gesteld doordat men haar beschouwde als een sacrament -iets dat de deelnemers in staat stelt een te worden met het goddelijke. Dit is de bestaansreden van het tantrisme, het mystieke systeem van vereniging met de goden door seksuele technieken als carezza ofwel het bereiken van het toppunt van genot zonder orgasme. Het tantrisme is de 'martiale vorm' van seksuele praktijk die een verbazingwekkend gedisciplineerde en langdurige training ver­eist voor zowel mannen als vrouwen - die gelijk worden geacht. De kunst van het tantrisme is echter niet exclusief voor de exotische wereld van het Oosten. Tegenwoordig zijn er ook in steden als Londen, Parijs en New York tantrascholen te vinden, hoewel de extreme strengheid van deze kunst velen ontmoedigt; zo kan het maanden duren om alleen maar op de juiste manier te  leren ademhalen. Toch is het gebruik van seks als een sacrament niet nieuw voor het Westen.

We zagen reeds hoe seksueel de bronnen van de alchemie waren en hoe de cul­tus van de roos van de troubadours kan worden gezien als de verering van eros. Ook zagen we hoe de bouwmeesters van de grote kathedralen, zoals die van Chartres, heel veel investeerden in het symbool van de rode roos en heiligdom­men oprichtten voor de Zwarte Madonna's met hun sterke heidense associaties. We kunnen nu ook begrijpen dat de graal als beker of kelk een vrouwelijk sym­bool is, en dat - in een bijzonder opvallende manoeuvre - in het verhaal van Tristan en Isolde de grote graalheld Tristan zijn naam verandert in Tantris... De ro­mancier Lindsay Clarke beschrijft de liefdespoëzie van de troubadours zelfs als 'tantristische geschriften van het Westen'.

In de graallegenden is de vloek over het land te wijten aan het feit dat de koning zijn seksuele potentie heeft verloren, vaak symbolisch uitgedrukt als dat hij 'ge­wond aan zijn dij' is. In Wolframs ( Wolfram von Esschenbach) Parztfal is het explicieter: de wond bevindt zich aan de geslachtsdelen. Dit is wel opgevat als een reactie op de onderdruk­king van de natuurlijke seksualiteit door de Kerk. De spirituele stagnatie die daarvan het gevolg is, kan alleen worden opgeheven door op zoek te gaan naar de graal die, zoals we reeds zagen, altijd specifiek is verbonden met vrouwen. In één vijftiende-eeuws schilderij van de graalridders die Venus vereren is geen ruimte voor twijfel wat de aard van de zoek­tocht betreft.

Wat in de graallegenden én de hoofse liefdestraditie van de troubadours wordt benadrukt is de spirituele verheffing van en het respect voor vrouwen. Het is veelzeggend dat althans een deel van de wortels van beide elementen van deze traditie in het zuidwesten van Frankrijk lag. De meeste moderne onderzoekers geloven dat het tantrisme naar Europa kwam via contact met de mystieke isla­mitische sekte van de soefi's die ideeën van gewijde seksualiteit opnamen in hun geloofsopvattingen en -praktijken. Het valt inderdaad niet te loochenen dat er nauwe overeenkomsten zijn tussen taalvormen die zowel de troubadours als de soefi's gebruikten om aan deze ideeën uiting te geven. Maar schoot het soefische tantrisme wortel in de Provence en de Languedoc omdat er reeds een overeenkomstige traditie in dat gebied was? We zagen reeds hoe de Languedoc een traditie van het hooghouden van de gelijkheid van vrouwen kende. En toen de heksenmanie voor het eerst in Toulouse haar zwarte schaduw wierp, wat hoopte zij toen echt uit te roeien? Eens te meer zien we onszelf geconfronteerd met de belichaming van die liefdescultus - Maria Magdalena.

Een andere vrouw die het mystieke potentieel van seks begreep was de tot voor kort geleden betrekkelijk onbekende Hildegard van Bingen (1098-1179). Zoals Mann en Lyle schrijven:  Als groot zieneres schreef Hildegard over een vrouwelijke figuur, een onmiskenbare belichaming van de godin, die tot haar kwam tijdens een diepe contemplatie:

 'Vervol­gens was het alsof ik een meisje zag van een buitengewoon stralende schoonheid, wier gelaat zo'n verblindend licht uitstraalde dat ik haar niet helemaal kon zien. Zij droeg een mantel witter dan sneeuw en helderder dan de sterren, en haar schoenen waren van zuiver goud. In haar rechterhand hield zij de zon en de maan, en zij streel­de hen liefdevol. Op haar borst droeg zij een ivoren plaat waarop in schakeringen van saffierblauw de afbeelding van een man verscheen. En heel de schepping noemde dit meisje Vrouwe. Het meisje begon te spreken tot de afbeelding op haar borst: 

 "Ik was met u in het begin, in de dageraad van alles wat heilig is, ik baarde u uit mijn schoot voor het begin van de dag." En ik hoorde een stem die tot mij zei: "Het meisje dat u ziet is Liefde; zij heeft haar verblijf in de eeuwigheid."

Hildegard geloofde, net als alle middeleeuwse hoofse minnaars, dat mannen en vrou­wen goddelijkheid konden bereiken door elkaar te beminnen, zodat 'de hele aarde ge­lijk één hof van liefde zal worden'. En deze liefde moest totaal zijn, een volledige uit­drukking van de vereniging van zowel lichaam als ziel, want, zo schreef zij:  

'De macht van de eeuwigheid zelf heeft de lichamelijke vereniging geschapen en voorgeschre­ven dat twee mensen lichamelijk één moeten worden.'

                                             (Een illustratie die door Hildegard von Bingen zelf zou zijn vervaardigd)

Hildegard was een opmerkelijke vrouw die enorm geleerd was, vooral op me­disch gebied. Er is geen verklaring voor haar hoge graad van ontwikkeling - zelf schreef zij hem toe aan haar visioenen. Misschien was dit een verhulde verwij­zing naar een mysterieschool of overeenkomstige schatkamer van kennis. Veel­zeggend is dat veel van haar geschriften blijk geven van bekendheid met de her­metische filosofie.

Deze bejubelde abdis beschreef ook gedetailleerd - en nauwkeurig - het vrou­welijk orgasme, baarmoedercontracties enzovoort. Het lijkt erop dat haar ken­nis hierover meer dan theoretisch was, wat, naar men zegt, ongebruikelijk is voor een heilige. Welke de geheimen van haar kennis uit de eerste hand ook wa­ren, zij was van grote invloed op Bernard van Clairvaux, beschermheer en in­spiratiebron van de tempeliers.

Die soldaat-monniken vormen wellicht een belangrijk bezwaar tegen het idee van een constante ondergrondse traditie van een ketterse liefdescultus. Ogen­schijnlijk celibatair als zij waren (hoewel er hardnekkige geruchten circuleer­den van wijdverspreide homoseksualiteit onder de tempeliers), lijkt het inder­daad onwaarschijnlijk dat zij praktische exponenten waren van een filosofie die de lof zong van de vrouwelijke seksualiteit. Er zijn echter duidelijke aanwij­zingen van een dergelijke connectie in de werken van een van hun trouwste sup­porters - de grote Florentijnse dichter Dante Alighieri (1265-1321). Men erkent reeds lang dat Dantes werken gnostische en hermetische thema's  bevatten - zo omschreef een eeuw geleden Éliphas Lévi zijn Inferno als 'johannitisch en gnostisch'.

De dichter werd rechtstreeks geïnspireerd door de troubadours uit het zuiden van Frankrijk en was lid van een genootschap van dichters die zichzelf de fidele d'amore - 'de trouwe volgelingen van de liefde' - noemden. Lang beschouwd als een esthetische kring, hebben geleerden recent ontdekt dat zij werden gedre­ven door geheimere en esoterischer motieven.

De gerespecteerde academicus William Anderson omschrijft in zijn studie ‘Dante the Maker’ de fidele d'amore als   'een hechte broederschap gewijd aan het berei­ken van harmonie tussen de seksuele en de emotionele kant van hun natuur en hun intellectuele en mystieke aspiraties'. Hij put uit het onderzoek van Fran­se en Italiaanse wetenschappers die tot de slotsom kwamen dat  'de vrouwen die al deze dichters vereerden geen vrouwen van vlees en bloed waren, maar in plaats daarvan allen maskers waren van het ideale Vrouwelijke, de Sapientia of Heilige Wijsheid' en 'dat de Vrouwe van deze dichters... een allegorie was van de Goddelijke Wijsheid die zij ook zochten'.

Anderson ziet - samen met medewetenschapper Henry Corbin - Dantes spiri­tuele pad als het zoeken van verlichting door seksuele mystiek, zoals ook de troubadours deden. Henry Corbin zegt:

“De fidele d'amore, metgezellen van Dante, beleden een geheime religie... de vereniging die het mogelijke intellect van de menselijke ziel verenigt met de Actieve Intelligen­tie... de Engel der Kennis, of Wijsheid-Sophia, wordt gevisualiseerd en ervaren als een liefdesvereniging.”

Opmerkelijker is evenwel het verband dat er bestond tussen Dante en zijn medemystici en de tempelridders. Hij was een van hun geestdriftigste supporters, zelfs na hun onderdrukking, toen het niet aan te raden was een connectie met hen te hebben. In zijn Goddelijke komedie brandmerkt hij Philips de Schone als 'de nieuwe Pilatus' om diens acties tegen de ridders. Over Dante zelf denkt men dat hij lid was van een tertiaire tempeliersorde die La Fede Santa werd genoemd. De connecties zijn te suggestief om van de hand te worden gewezen - misschien was Dante niet de uitzondering maar de regel van tempeliers die betrokken wa­ren bij een liefdescultus. Anderson zegt:

“Op het eerste gezicht lijken de tempeliers als een celibataire militaire orde... een hoogstonwaarschijnlijk kanaal te zijn voor thema's gewijd aan de lof van mooie vrou­wen. Anderzijds hadden veel tempeliers de cultuur van het Oosten ingezogen en het is best mogelijk dat sommigen in contact waren geweest met soefischolen..”.

Vervolgens vat hij de conclusies van Henry Corbin samen:

Het verband tussen Sapientia [Wijsheid] en de symboliek van de tempel van Salomo leidt samen met haar verbindingen met de Grote Cirkel-pelgrimage tot de veronder­stelling van een connectie tussen de fidele d'amore en de tempelridders, zelfs zozeer dat ze kunnen worden beschouwd als een lekenfraterniteit van de orde.

Samen met het revolutionaire bewijsmateriaal dat aan het licht is gebracht door onderzoekers als Niven Sinclair, Charles Bywaters en Nicole Dawe, wekt dit sterk de indruk dat althans de binnenorde van de ridders inderdaad deel uit­maakte van een geheime traditie die het vrouwelijk principe vereerde. Evenzo heeft de Priorij van Sion - die betwiste tak van de tempeliers - altijd vrouwen tot leden gehad, en ook op de lijst van haar grootmeesters staan vier vrouwen, wat bijzonder vreemd is omdat hun namen voorkomen in de periode van de Middeleeuwen, een tijd waarin je een allesoverheersend seksisme zou verwachten. Als grootmeesters zouden deze vrouwen echte macht hebben uit­geoefend - en deze rol vereiste ongetwijfeld bijzonder hoge normen van inte­griteit en het vermogen om op velerlei terrein om te gaan met strijdige belan­gen en ego's. Al lijkt het vreemd dat vrouwen aan het roer stonden van een dergelijke voor machtig doorgaande organisatie in een tijd waarin zelfs vrou­welijke geletterdheid geenszins algemeen was, in de context van een geheime traditie van godinnenvereerders lijkt het al minder vreemd.

Aan de basis van vele van de latere mysteriescholen stonden de Rozenkruisers wier interesse in seksuele mystiek alleen al blijkt uit hun naam, waarin het fal­lische kruis en de vrouwelijke roos zijn verenigd.

Dit symbool van seksuele ver­eniging herinnert aan het Oudegyptische lusvormige kruis (ankh), waarbij de staander de fallus is en de amandelvormige lus de vulva. Rozenkruisers, met hun mengeling van alchemistische en gnostische kennis, begrepen ten volle de onderliggende principes, zoals de zeventiende-eeuwse Rozenkruiser-alchemist Thomas Vaughan uitlegde:

'... het leven zelf is niets anders dan een vereniging van het mannelijke en het vrouwelijke principe, en hij die dit geheim volkomen kent weet... hoe hij een vrouw hoort te gebruiken...'

(Denk aan de enorme roos aan de voet van het kruis in de Londense muurschildering van Cocteau - die duidelijk een toespeling op de Rozenkruisers is.

En veelzeggend is dat het rozenkruissymbool ook te vinden is op het tempeliersgraf van sir William St Clair...)

Ook al bestaan er, zoals we reeds zagen, aanwijzingen dat de tempeliers, de al­chemisten en de Priorij van Sion volgelingen waren van een liefdescultus, de mogelijkheid lijkt klein dat de onwrikbaar mannelijke lijn van hermetische filosofen enige connectie had met een vrouwelijke - of misschien zelfs feministi­sche - organisatie. Toch is ook hier hun oppervlakkige imago misleidend. Da Vinci zelf wordt algemeen beschouwd als een homoseksuele vrouwenhater en het is waar dat hij, voorzover we weten, weinig blijk gaf van openlijke liefde voor vrouwen. Zijn moeder, de mysterieuze Caterina, schijnt hem als kind aan zijn lot te hebben overgelaten, hoewel zij misschien lange tijd later haar laatste jaren bij hem heeft gesleten - in elk geval had Da Vinci een huishoudster die hij ironisch 'la Caterina' noemde en wier begrafenis door hem werd betaald. Hij mag dan een homoseksueel zijn geweest, dat heeft zijn verering voor het vrou­welijk principe nooit in de weg gestaan, maar vaak juist bevorderd.

Homosek­suele iconen zijn van oudsher sterke en kleurrijke vrouwen die een traumatisch leven hebben gehad - net als Maria Magdalena en Isis zelf. Bovendien is bekend dat Da Vinci een erg nauwe relatie onderhield met Isabelle d'Este, een ontwik­kelde en intelligente vrouw. Hoewel het de speculatie te ver zou voeren te sug­gereren dat zij lid was van de Priorij of een andere ondergrondse 'feministische' beweging, kan dit op zijn minst inhouden dat Da Vinci geletterdheid bij vrou­wen waardeerde.

De Florentijnse hermeticus Pico della Mirandola wijdde vele woorden aan het thema van de vrouwelijke macht. Zijn boek La Strega (De heks) vertelt het verhaal van een Italiaanse cultus gebaseerd op seksuele orgieën en geleid door een go­din. Opmerkelijker is nog dat hij deze godin vergeleek met de 'Moeder Gods'.  .

Zelfs de extreem masculiene Giordano Bruno hield zich intens bezig met het vrouwelijke. Tijdens zijn verblijf in Engeland in de jaren 1583-85  publiceerde hij diverse belangrijke werken waarin hij de hermetische filosofie schetste die in elk geschiedenisboek is aan te treffen. Gewoonlijk wordt er echter geen enkele aandacht aan geschonken dat hij ook een bundel met hartstochtelijke liefdes­poëzie publiceerde onder de titel ‘De gli eroici furori’ (Over de heroïsche razernij) die was opgedragen aan zijn vriend en beschermheer sir Philip Dydney. Deze bun­del was geen loflied op een voorbijgaande bevlieging, of zelfs alleen maar een blik in het tot dan toe onbekende geheime leven van een lichtzinnig minnaar. Hoewel men erkent dat deze poëzie een dieper gehalte heeft, geloven de meeste autoriteiten dat zij louter een allegorische expressie is van de hermetische er­varing.

Maar de in dit werk uitgedrukte liefde was geen allegorische liefde, maar letterlijke liefde.

De furori van de titel is, om Frances Yates te citeren: 'Een ervaring die de ziel "goddelijk en heroïsch" maakt en kan worden vergeleken met de trance van de razernij van de hartstochtelijke liefde.' Met andere woorden, eens temeer zien we hier kennis van de verandering bewerkende vermogens van seks. In deze ge­dichten refereerde Bruno aan een veranderde staat van bewustzijn waarin de hermeticus zijn potentiële goddelijkheid verwerkelijkt. Dit wordt uitgedrukt  als de extase van totale vereniging met iemands andere helft. Zoals Dame Frances zegt:',.. Ik denk dat wat de religieuze ervaring van de ‘Eroici furori’ werkelijk be­oogt de hermetische gnosis is; dat is de mystieke liefdespoëzie van de wijze mens die goddelijk werd geschapen, met goddelijke vermogens, en bezig is op­nieuw goddelijk te worden, met goddelijke vermogens.'  Kijken we echter naar de traditie die Bruno volgde, dan is duidelijk dat dergelij­ke sentimenten niet louter metaforisch waren.

Deze nadruk op verlichting door seks maakte geheel deel uit van de hermetische filosofie en praktijk. Het con­cept van gewijde seksualiteit komt volkomen overeen met de woorden van Her­mes Trismegistus zelf in het Corpus Hermeticum:

 'Als je je lichaam haat, mijn kind, kun je jezelf niet liefhebben.'

Hermetici als Marsilio Ficino identificeerden vier typen van een veranderde staat waarin de ziel wordt verenigd met het goddelijke. Elk ervan was verbon­den met een mythologische figuur:

*) poëtische inspiratie onder de Muzen,

*) reli­gieuze passie onder Dionysus,

*) profetische trance onder Apollo en

*) alle vormen van vurige liefde onder Venus.

Het laatste vormt in alle opzichten de climax, want daardoor bereikt de ziel echt haar eenheid met het goddelijke. .Opmerkelijk is dat historici de eerste drie van deze veranderde staten altijd let­terlijk hebben genomen, maar ervoor kozen de laatste, de ritus van Venus, te duiden als louter een allegorie of als een vorm van onpersoonlijke of spirituele liefde. Maar als dat het geval is zouden de hermetici deze staat nauwelijks heb­ben ondergebracht onder Venus! De kennelijke terughoudendheid van historici op dit punt komt voort uit de wijdverbreide onbekendheid met de ondergrond­se traditie. Dit is opnieuw een voorbeeld dat denkbeelden die eens duister wer­den geacht kristalhelder worden zodra rekening wordt gehouden met het idee van gewijde seksualiteit.

De grote hermetische magiër Henry Cornelius Agrippa (1486-1535) maakt heel duidelijk waar het om gaat. In zijn klassieke werk De occulta philosophia schreef hij:

 'Wat de vierde razernij betreft, die afkomstig is van Venus, zij verandert de geest van de mens en zet deze om tot een god door het vuur van de liefde, en maakt hem geheel aan God gelijk, als het ware beeld van God.' 

Let op het ge­bruik van de alchemistische term ‘zet om’, die gewoonlijk wordt geacht te duiden op het dwaze en onbeduidende bezig zijn met pogingen lood in goud om te zet­ten. Hier wordt echter een heel ander soort kostbaar product gezocht. Agrippa benadrukte ook dat seksuele vereniging 'vol magische kwaliteiten' is.We moeten de plaats van Agrippa in deze ketterse traditie niet onderschatten. Zijn verhandeling De nobiliitate et praecellentia foeminei sexus (Over het edele en supe­rieure karakter van de vrouwelijke sekse), die in 1529 werd gepubliceerd maar was gebaseerd op zijn proefschrift van twintig jaar eerder, is niet alleen een opmerkelijk modern klinkende verdediging van de rechten van vrouwen, zij is veel  meer dan dat. Aan dit verbazingwekkende werk van Agrippa's hand werd om één, helaas voorspelbare reden tot nog maar zeer kort geleden overwegend voorbijgegaan. Omdat het pleitte voor seksuele gelijkheid - en zelfs voor de wij­ding van vrouwen - werd het beschouwd als een satire! Het geeft een macaber beeld van onze cultuur dat een dergelijk werk waarin zo vurig ten gunste van vrouwen wordt gepleit, werd afgedaan als een grap. Het is echter duidelijk dat Agrippa geen grappen maakte.

Hij voerde niet alleen een pleidooi voor wat wij vrouwenrechten zouden noe­men - voor de herdefinitie van de politieke status van vrouwen - maar trachtte ook het principe achter een dergelijke campagne duidelijk te maken. Zoals pro­fessor Barbara Newman van de Northwest University in Pennsylvania (Verenig­de Staten) zegt in haar studie van dit traktaat:.

“... zelfs een welwillende lezer zou zich kunnen afvragen of Agrippa opriep tot een Kerk die blind is voor geslachten en mannen en vrouwen gelijke kansen biedt of tot een vorm van vrouwenverering.”

Newman en andere geleerden hebben Agrippa diverse inspiratiebronnen toege­dicht, waaronder de kabbala, de alchemie, de hermetiek, het neoplatonisme en de troubadour-traditie. Ook wordt opnieuw het zoeken naar Sophia als een be­langrijke invloed aangehaald.

Het zou een vergissing zijn te denken dat Agrippa louter pleitte voor respect voor en gelijkheid van vrouwen. Hij ging veel verder. Het ging hem erom dat vrouwen letterlijk moesten worden vereerd:

Niemand die niet volkomen blind is kan het ontgaan dat God alle schoonheid die de hele wereld vermag voort te brengen heeft bijeengebracht in de vrouw, zodat de hele schepping door haar wordt verblind en haar liefheeft en vereert onder vele namen.

(Het is veelzeggend dat Agrippa, net als de alchemisten, geloofde dat menstruatiebloed een bijzonder praktische en mystieke toepassing had. .Zij geloofden dat het een uniek elixer of chemische stof bevatte en dat het als je het innam met gebruikmaking van oude technieken, lichamelijke verjonging zou garan­deren en wijsheid zou schenken. Natuurlijk kon niets verder afstaan van de op­vatting van de Kerk.)

Agrippa was niet louter een theoreticus en evenmin een lafaard. Niet alleen trouwde hij drie keer, maar ook wist hij het onmogelijke te bereiken door een vrouw te verdedigen die van hekserij werd beschuldigd - en te winnen.

Natuurlijk waren Vaughan, Bruno en Agrippa alle drie mannen en is het verlei­delijk te denken dat zij dit seksuele genot louter voor hun eigen plezier ervoeren, ook al zou dat plezier geheel spiritueel zijn. Maar al is het waar dat een vrouw die over dergelijke zaken durfde te schrijven wegens hekserij zou zijn gearresteerd, het is ook waar dat de ritus van Venus alleen werd geacht te 'werken' als beide partners hetzelfde doel bereikten. Het idee was er een van tegendelen en gelijken die samenwerken met het oog op hetzelfde doel en als partners de­zelfde verlichting ontvangen, net als het Chinese idee van het geheel dat wordt gevormd door yin en yang.

Giordano Bruno was niet iemand die zijn opvattingen voor zichzelf hield. In zijn later gepubliceerde werken maakte hij nog uitdrukkelijker gebruik van sek­suele beelden - maar zelfs die zijn door historici terzijde gelegd; zo zij al wor­den vermeld in standaardwerken, wordt er gewoonlijk een allegorische uitleg aan gegeven. Niet alleen deze beelden maar ook andere expliciete - en ermee sa­menhangende - verwijzingen in zijn werken worden gewoonlijk verkeerd geïn­terpreteerd. Toen Bruno de anonieme vrouw voor wie hij zijn liefdespoëzie had geschreven een 'godin' noemde, werd dit begrepen als een koosnaam. En toen hij later in een toespraak waarin hij afscheid nam van Duitsland ronduit zei dat de godin Minerva Sophia (wijsheid) was, werd ook dit allegorisch opgevat. Maar zijn werkelijke woorden waren onloochenbaar die van een ‘godinnenvereerder’:

“Hier heb ik mijn vrouwe van jongs af liefgehad en gezocht en naar haar verlangd en ben ik een minnaar van haar gedaante geworden... en heb ik gebeden dat... zij tot mij zou worden gezonden om bij mij te blijven en met mij te werken, opdat ik zou weten wat ik miste...”

Fascinerender is echter dat hij in zijn opdracht van de ‘Eroici furori’ deze liefdes­poëzie vergelijkt met het Hooglied. Opnieuw zien we onszelf geconfronteerd met de cultus van de Zwarte Madonna en daarmee ook met die van Maria Magdalena. (Natuurlijk wijdde de andere grote hermetische/Rozenkruiser-schrijver van die tijd, William Shakespeare, zijn sonnetten aan een geheimzinnige ‘Don­kere Vrouwe’, wier identiteit generaties critici eindeloos stof voor discussie heeft geleverd. Al kan het best mogelijk zijn dat zij een echte vrouw was - of zelfs een man - het is ook waarschijnlijk dat zij de Zwarte Madonna, de donke­re godin, representeerde. Trouwens, de hermetici symboliseerden een bepaalde staat van verandering - een specifiek soort trance - als een vrouw met donkere huid.)

Bruno's krachtige aanvallen op het christelijk geloof en de christelijke mores be­zorgden hem een afschuwelijke dood die diende als waarschuwing voor andere toekomstige dappere zielen. Ook de wrede slachtingen waartoe de heksenprocessen leidden, bevestigden, zoals we reeds zagen, hoe nodig het voor 'ketters' was voorzichtigheid te betrachten (en laten we ons herinneren dat, hoewel er al lang geen verbrandingen meer plaatsvonden, de laatste maal dat er in het Ver­enigd Koninkrijk onder de Witchcraft Act een vrouw werd vervolgd, nog in 1944 was). Transcendentale geslachtelijke vereniging, als een specifiek geheim van de occulte ondergrondse, bleef echter niet beperkt tot enkelingen en stierf even­min met hen uit.

Het levert enige problemen op een rechtstreekse traditie van gewijde seksuali­teit in Europa te vinden vanwege de tegenstand van de Kerk ertegen en de daar­uit voortkomende noodzaak tot geheimhouding onder de hoeders van deze kennis. In de zeventiende en achttiende eeuw lijkt Duitsland evenwel het do­mein van deze traditie te zijn geworden, hoewel hier tot voor kort weinig on­derzoek naar is gedaan. Volgens moderne Franse onderzoekers - zoals Denis Labouré - concentreerde de praktijk van 'innerlijke alchemie' zich in Duitsland waar zij in diverse occulte genootschappen werd beoefend. Ander recent onder­zoek, waaronder dat van dr. Stephen E. Flowers, heeft bevestigd dat het Duitse occultisme van deze periode in wezen seksueel van karakter was.

Een probleem voor onderzoekers op dit gebied is dat aanwijzingen voor seksu­ele culten meestal van de Kerk afkomstig zijn of althans van diegenen die in alles wat met seks te maken had, satanisme zagen. Als dergelijke bewegingen onder vervolging lijden, worden hun aantekeningen óf vernietigd óf gecensu­reerd en is alles wat rest de versie van de gebeurtenissen zoals die wordt verteld door hun vijanden. Dat overkwam de katharen en de tempeliers en bereikte na­tuurlijk een verschrikkelijke climax in de heksenprocessen. Wij zien dit proces steeds weer plaatsvinden wanneer ideeën over gewijde seksualiteit worden ge­uit - zoals opnieuw gebeurde in Frankrijk in de negentiende eeuw. In die tijd kwamen er diverse onderling verbonden bewegingen op die - hoewel zij tot bloei kwamen binnen de katholieke kerk in kringen van mensen die zich­zelf als goede katholieken beschouwden  (onder-streept door ons) - onder meer ideeën van gewijde sek­sualiteit en van de verhevenheid van het vrouwelijke (gewoonlijk in de uiterlij­ke vorm van de Maagd Maria) koesterden en waren verbonden met een schimmig 'johannitisch genootschap' - ditmaal specifiek geïnteresseerd in Johannes de Doper.

-------------------------------------------------------------------------------------

Dan volgt nu hieronder een stuk wat zeer zeker een inspiratiebron moet hebben gevormd voor Dan Brown, zeker als men in aanmerking neemt dat wat er toen gebeurde aan de wieg zou staan voor vele esoterische genootschappen waarvan er nog genoeg in deze tijd actief zijn.

------------------------------------------

Het gaat hier om een enorm complexe reeks gebeurtenissen die moeilijk valt te ontrafelen, grotendeels omdat deze bewegingen, afgezien van hun onortho­doxe religieuze ideeën en seksuele opvattingen die ertoe leidden dat ze als im­moreel werden gebrandmerkt, ook te maken hadden met politieke zaken waar de autoriteiten vijandig tegenover stonden. Daarom zijn bijna alle rapporten die wij over ze hebben afkomstig van hun vijanden.

Hoewel de politieke motieven van deze groepen buiten het bestek van dit on­derzoek vallen, waren deze voor de destijds betrokkenen uiterst belangrijk. Laten we volstaan met te zeggen dat zij de aanspraken steunden van een zekere Charles Guillaume Naundorff (1785-1845) die zich erop beriep Lodewijk XVII te zijn (die werd geacht tijdens de Franse Revolutie als kind samen met zijn vader te zijn vermoord).

Een van deze groepen was de Kerk van Carmel, ook bekend als het ‘Oeuvre de la Misericorde’ (Werk van Barmhartigheid), die in het begin van de jaren veertig van de vorige eeuw werd gesticht door ene Eugène Vintras (1807-1875). Als cha­rismatisch en meeslepend prediker won Vintras de crème de la crème van de ho­gere kringen voor zijn beweging, die niettemin weldra het middelpunt werd van beschuldigingen van duivelse praktijken. Zijn rituelen hadden zeker een be­paalde seksuele inhoud, waarin (in de woorden van Ean Begg) 'de seksuele daad het belangrijkste sacrament was'.

Om de zaken voor de autoriteiten nog erger te maken steunden Vintras en Naundorf elkaar. Dus raakte Vintras onontkoombaar verzeild in wat duidelijk een showproces was. Beschuldigd van fraude - hoewel zelfs de beweerde slacht­offers ontkenden dat er een misdrijf had plaatsgevonden - werd hij in 1842 ver­oordeeld tot een gevangenisstraf van vijf jaar. Na zijn vrijlating ging hij naar Londen en in die tijd schreef een van de vroegere leden van zijn kerk - een pries­ter met de naam Gozzoli - een pamflet waarin hij werd beschuldigd van allerlei seksuele orgieën. Hoewel dit grotendeels het product van een overspannen fan­tasie lijkt te zijn geweest, is het mogelijk dat een deel ervan op feiten berustte. Vervolgens werd de sekte in 1848 door de paus tot ketters verklaard en werden al haar leden geëxcommuniceerd. Als gevolg daarvan werd zij onafhankelijk en kon zij over zowel mannelijke als vrouwelijke priesters beschikken - net als de katharen, al is het onduidelijk of de cultus van Vintras hun hoge principes volg­de.

Achter Vintras en Naundorff stond een schimmige sekte die bekend was als de 'Redders van Lodewijk XVII' of als de Johannieten. Deze groepering kan worden te­ruggevoerd tot de jaren zeventig van de achttiende eeuw en schijnt iets te ma­ken te hebben gehad met de burgerlijke onrust die voorafging aan de Revolutie. Anders dan de 'maçonnieke' johannieten waarover we al eerder spraken, kende zij geen twijfel over welke Johannes zij vereerden - het was Johannes de Doper. Na de Revolutie gingen de johannieten zich inzetten voor het herstel van de mo­narchie. Zij waren grotendeels verantwoordelijk voor de promotie van Naun­dorff als troonpretendent en stonden ook achter 'profetische' bewegingen als die van Vintras. Ook een andere zogenaamde 'goeroe' van die tijd - Thomas Mar­tin die als een meteoor omhoog was geschoten van boer tot raadgever van de ko­ning - werd door de johannieten gesteund en bovendien lijken zij op een of an­dere manier bepaalde visioenen van de Heilige Maagd 'in scène gezet' te hebben - zoals dat van La Salette in de uitlopers van de westelijke Alpen in 1846.

Het  is onmogelijk precies te zeggen wat er zich allemaal afspeelde maar het is wel mogelijk de voornaamste draden te identificeren die bepaalde kennelijk met el­kaar samenhangende gebeurtenissen verbonden.

Ten eerste was er de poging het katholicisme van binnenuit te vernieuwen. Dit hield de vervanging in van het heersende dogma - gebaseerd op het gezag van Petrus - door een mystiek en esoterisch christendom, in het geloof dat er een tijdperk daagde waarin de Heilige Geest overheersend zou zijn.

----------------------------

In principe dus een streven om terug te keren naar de ‘wortels’ van het christendom waar Petrus helemaal niet zo’n belangrijke plaats zou hebben gehad als dat men hem later toe zou gaan kennen in de tijd van de Romeinse keizer Constantijn.

--------------------------------------

Een kenmerk van dit tijdperk was de verheffing van het vrouwelijke in de uiterlijke vorm van de Maagd Maria, maar dit zou weldra een openlijker seksueel karakter krijgen en metterdaad vijandig tegenover de Kerk komen te staan. Het visioen van La Salette - dat door de Kerk werd veroordeeld - nam in dit plan een centrale plaats in. En op een of andere manier speelde Johannes de Doper in deze ontwikkelin­gen een cruciale rol.

-------------------------------

Wie meer wil weten over het belang van Johannes de Doper in het Christusverhaal kan hierover lezen in de kroniek ‘Het Jezus-testament’  en in de toekomst in ‘Katharsis’  Wat betreft het visioen te le Salette kan men hier  http://www.marypages.com/LaSaletteNL.htm  daar meer over lezen

----------------------------------------------------------------------------------------

De beweging had ook te maken met de pogingen Naundorff te laten erkennen als de rechtmatige koning van Frankrijk, waarschijnlijk omdat hij, als deze po­gingen zouden slagen, deze nieuwe vorm van religie gunstig gezind zou zijn (hij had immers reeds zijn steun verleend aan Vintras). Opmerkelijk is dat Melanie Calvet, het meisje dat het visioen had in La Salette, zich openlijk had uitgespro­ken ten gunste van Naundorff. En even opmerkelijk is dat de Kerk reageerde door haar naar een klooster in Darlington, in het noordoosten van Engeland, te sturen waar zij geen kwaad meer kon doen.

De gecombineerde krachten van Kerk en Staat voorkwamen dat het grote plan van de beweging werd verwezenlijkt, en wat er echt gebeurde ligt nu begraven onder een lawine van schandalen en insinuaties. Maar het is ongetwijfeld veel­zeggend dat de Kerk op deze dreiging reageerde door in 1854 het dogma van de Onbevlekte Ontvangenis van Maria af te kondigen.

Het kwam goed uit dat dit dogma door de Maagd Maria zelf werd bekrachtigd toen zij zo'n vier jaar later (dan het visioen te la Salette)  in Lourdes verscheen aan het boerenmeisje Bernadette Soubirous,

hoewel deze haar visioen aanvankelijk slechts beschreef als 'dat ding'.

Profeten als Martin en Vintras lijken eerder door de johannieten te zijn 'gema­nipuleerd' dan echt zelf tot de sekte te behoren. Vintras' verbinding met de jo­hannieten was zijn mentor, een zekere Madame Bouche, die woonde op de Place St.-Sulpice in Parijs, en door het leven ging onder de schitterend suggestieve naam 'Zuster Salome'. (Vintras' Kerk van Carmel opereerde nog in de jaren veer­tig van onze eeuw in Parijs en het gerucht ging dat er in de jaren zestig nog een groep in Londen bestond.)

Bij de Kerk van Carmel sloot zich een andere groepering aan, die al sinds 1838 bestond. Dat waren de ‘Broeders van de Christelijke Leer’, een beweging die was opgericht door de drie gebroeders Baillard, alledrie priester. Zij stichtten twee gemeenschappen - ook zij beschouwden zichzelf als katholieken (!!!) - in kloosters  die beide op een berg waren gelegen: St.-Odile in de Elzas en Sion-Vaudémont in Lotharingen. Beide kloosters waren belangrijk in hun gebied en het is een mys­terie hoe de gebroeders Baillard erin slaagden ze te verwerven. Sion-Vaudémont was in de Oudheid een belangrijk heidens centrum dat was ge­wijd aan de godin Rosamerta, en heeft - zoals aan de hand van de naam ervan kan worden vermoed - een lange connectie met de Priorij van Sion. In de veer­tiende eeuw werd er zelfs een historisch erkende ‘Ordre de Notre-Dame de Sion’ gesticht door Ferri de Vaudémont wiens charter deze orde verbond met de abdij van de Berg Sion in Jeruzalem - waaraan de Priorij beweert oorspronkelijk haar naam te hebben ontleend. De zoon van Ferri trouwde met lolande de Bar, de grootmeester van de Priorij tussen 1480 en 1483, die ook de dochter was van René d'Anjou, de vorige grootmeester. lolande steunde Sion-Vaudémont als een belangrijk pelgrimscentrum, vooral vanwege zijn Zwarte Madonna. Het beeld zelf werd tijdens de Revolutie verwoest en vervangen door een middeleeuwse -niet zwarte - Maagd, afkomstig uit de kerk van Vaudémont die is gewijd aan Johannes de Doper.

Het lijkt dus veelbetekenend dat een van de nieuwe kerken van de gebroeders Baillard in die plaats werd gevestigd. Zij hadden ideeën die overeenkwamen met die van Vintras, met inbegrip van de nadruk op het komende tijdperk van de Heilige Geest en op gewijde seksualiteit, dus is het niet verrassend dat zij aan dezelfde bron ontsproten. Hun beweging kreeg veel steun, waaronder die van het Habsburgse huis. Maar ook zij werd in 1852 verboden. Na de dood van Vintras in 1875 werd de beweging overgenomen door Abbé Joseph Boullan (1824-1893) - een nog controversiëlere figuur. Eerder had hij in het klooster te La Salette een jonge non verleid, Adèle Chevalier, en beiden hadden in 1859 het ‘Genootschap voor het Herstel van Zielen’ opgericht. Dit was absoluut gebaseerd op seksuele rituelen, met als alles omvattende filosofie dat de mens­heid verlossing zou vinden door seks mits deze werd gebruikt als een sacra­ment. Hoewel dit op zichzelf beschouwd zuiver en alchemistisch van karakter mag lijken, liet Boullan helaas ook het dierenrijk delen in de vruchten van deze rite.

--------------------------------------------------

(Commentaar onzerzijds)

Wat dan nu volgt, en in de zin hierboven al was begonnen,  is een duidelijke poging tot ‘zwartmaken’  die enkel maar zijn oorsprong kan vinden bij de Rooms-Katholieke kerk die alles op alles zette om datgene wat Abbé Joseph Boullan te verkondigen had af poogde te schilderen als weerzinwekkend en zelfs ‘duivels’. Niets werd geschuwd om dit doel te bereiken, in principe werden weer dezelfde middelen gehanteerd als die men tijdens de heksenvervolgingen tegen onschuldige slachtoffers had gebruikt.

---------------------------------------------------

Boullan en Adèle Chevalier zouden naar verluidt in 1860 tijdens een zwarte mis hun jonge kind hebben geofferd. Hoewel dit in heel de moderne literatuur als feit wordt gepresenteerd, valt het onmogelijk terug te voeren op een betrouw­bare bron. Als bekend was dat Boullan een dergelijke misdaad had begaan, lijkt hij aan vervolging te zijn ontkomen. Weliswaar werd hij in dat jaar van zijn plichten als priester ontheven, maar dit werd na een paar maanden weer terug­gedraaid. In 1861 werden hij en Adèle gevangengezet wegens fraude (misschien de gewone manier waarop de autoriteiten omgingen met mensen die zij niet mochten maar niets in de schoenen konden schuiven). Na zijn veroordeling werd Boullan opnieuw van zijn priesterlijke plichten ontheven, maar ook dit­maal werd deze beslissing weer teruggedraaid. Nadat hij uit de gevangenis was vrijgelaten, stelde hij zich vrijwillig ter beschikking van het Heilig Officie (toen de officiële naam van de inquisitie), dat niets op hem kon aanmerken en hem liet terugkeren naar Parijs.

Terwijl Boullan in Rome verbleef, schreef hij zijn leerstellingen op in een noti­tieboekje (bekend als het ‘cahier rose’, kennelijk naar de kleur van de kaft), dat na zijn dood in 1893 werd gevonden door de schrijver J.K. Huysmans.

 De precieze bijzonderheden van de inhoud zijn onbekend - hoewel het werd beschreven als een 'schokkend document' - en het is nu opgeborgen in de bibliotheek van het Vaticaan. Alle verzoeken om het te zien worden geweigerd. Er zit duidelijk meer achter het verhaal van Boullan. Oppervlakkig bezien lijkt het weer een verhaal te zijn over een club geperverteerden. Het heeft er echter alle schijn van dat de Kerk Boullan tot op zekere hoogte beschermde. Zo vaar­digde zij een instructie uit dat hij niet mocht worden aangevallen en zijn er aan­wijzingen dat hij in het bezit was van een of ander geheim dat hem bescherm­de.  Het verhaal van Boullan past in het klassieke patroon van de ‘agent provocateur’ die infiltreert in een organisatie met de welbewuste bedoeling haar - uit naam van een heel andere groep - in diskrediet te brengen. Dit zou een ver­klaring bieden voor de opvallende discrepanties in zijn leven en in de officiële houding jegens hem.

Na zijn terugkeer uit Rome sloot Boullan zich aan bij de ‘Kerk van Carmel’ van Vintras en werd haar leider. Dit leidde tot een scheuring: de leden van de cultus die hem aanvaardden, vergezelden hem naar Lyon waar zij hun hoofdkwartier vestigden. Er volgden ‘woeste scènes van seksuele losbandigheid’ - die eens te meer opmerkelijk in strijd lijken met de uitspraak van Boullan dat hij de reïn­carnatie van Johannes de Doper was.

Het is best mogelijk dat dit idee voor J.K. Huysmans (een aanhanger van de Zwar­te Madonna-cultus) de inspiratiebron vormde voor althans de naam 'dr. Johan­nes', een figuur waarvoor hij Boullan als voorbeeld gebruikte (deze naam was een van diens pseudoniemen), in zijn roman over satanisme in Parijs, La-Bas (Daar beneden Uit de Diepte) (1891). Het zou echter een vergissing zijn de voor de hand lig­gende conclusie te trekken - dr. Johannes werd afgeschilderd als een priester die magie beoefende om het satanisme tegen te werken en die verkeerd werd be­oordeeld door de Kerk, die natuurlijk alle magie afwees als ‘van de duivel’.

Huys­mans raakte bevriend met Boullan en verbleef bij hem in Lyon terwijl hij on­derzoek deed voor zijn roman. Hoewel hij duidelijk heel veel afwist van magie, althans theoretisch, bleef hij evenwel altijd een trouw zoon van de Kerk !

Là-Bas herinnert men zich in deze tijd voornamelijk nog om de erin voorko­mende huiveringwekkende beschrijving van een zwarte mis, die aandoet als  het verslag van een ooggetuige. De echte schurken van het verhaal zijn echter de Rozenkruisers vanwege de beruchte magische strijd tussen Boullan en leden van bepaalde Rozenkruisersorden die in die tijd in Frankrijk floreerden. Mis­schien lijkt het ongerijmd dat nota bene de Rozenkruisers zich zo vijandig op­stelden tegen Boullan en tegen alles waarvoor hij scheen te staan. Natuurlijk kan het conflict louter een van die botsingen van karakters zijn geweest die zo kenmerkend zijn voor dergelijke bewegingen - al is het ook mogelijk dat be­paalde Rozenkruisers verontrust waren over Boullans openhartigheid over hun geheimen.

--------------------------

(Commentaar onzerzijds)

Zoals tevens nu nog doorgaans het geval is, wordt er binnen veel mysterietradities duidelijk de nadruk gelegd op geheimhouding.

Vaak geschiedt dit om te voorkomen dat leden van zo’n traditie schade zouden kunnen ondervinden in hun persoonlijk leven als zekere rituele handelingen publieke bekendheid zouden krijgen. Natuurlijk komt het echter evenwel voor dat men de nadruk legt op geheimhouding enkel uit een soort van ‘interessantdoenerij’.

--------------------------

Frankrijk was het domein geworden van een aantal occulte loges. Uit de melan­ge van tempeliers-, vrijmetselaars- en Rozenkruisersbewegingen die in het zui­den van Frankrijk was te vinden, hadden zich diverse Rozenkruisersorden ont­wikkeld. Hoewel het hierbij strikt genomen niet om vrijmetselaarsorden ging, waren ze met zekerheid verbonden met occulte vrijmetselaarssystemen als de ‘Herziene Schotse Ritus’ en de ‘Egyptische Riten’.

Zowel de vrijmetselaars- als de Rozenkruisersgroepen hingen de martinistische filosofie aan - de occulte le­ringen van Louis Claude de Saint-Martin. In feite valt het belang van het marti­nisme ook nu nog nauwelijks te onderschatten, want de moderne vrijmetse-laars van de Herziene Schotse Ritus rekruteren hun leden uitsluitend onder de martinisten.

De eerste van deze Rozenkruiserorganisaties lijkt een afsplitsing te zijn ge­weest van een enigszins irreguliere vrij metselaarsloge in Toulouse die bekend stond als La Sagesse (Wijsheid of Sophia). Rond 1850 stichtte een van haar leden, de Vicomte de Lapasse (1792-1867), een hooggeëerde doctor en alchemist, de Ordre de la Rose-Croix, du Temple et du Graal  (de Orde van het Rozenkruis, de Tem­pel en de Graal). Een later hoofd van deze orde was Joséphin Péladan (1859-1918), die ook uit Toulouse kwam en de, wat je zou kunnen noemen, ‘peetvader’ werd van de Franse Rozenkruisersgenootschappen van die tijd. Péladan was een belangrijk expert op occult gebied en was geïnspireerd door de Franse schrijver Éliphas Lévi  (werkelijke naam Alphonse Louis Constant, 1810-1875). Hij ontwikkelde een magisch systeem dat wel is beschreven als 'erotisch katholicisme plus magie' en zette de populaire Salon de la Rose + Croix op. (Opmerkelijk is dat op een poster waarop een van de bijeenkomsten van deze sa­lon werd aangekondigd Dante staat afgebeeld als Hugues de Payens, de eerste grootmeester van de tempeliers, en Da Vinci als de bewaker van de graal. Péladan geloofde dat de katholieke kerk een schatkamer was van ken­nis die zijzelf was vergeten, en hij was vooral geïnteresseerd in het Evangelie naar Johannes.

------------------------------------------------------

( Aanvulling onzerzijds)

Het evangelie volgens Johannes, het vierde evangelie,  is het enige gnostische evangelie wat men in het Nieuwe Testament zou plaatsen nadat men het concilie te Nicae (AD 325)  had gehouden. De reden dat men dit evangelie toch tot het credo besloot te gaan rekenen, ondanks de gnostische inhoud, was omdat het erg veel details bevatte die waar leken  te maken wat het beweerde te zijn, namelijk het verslag van een ooggetuige. Toch heeft men inmiddels, dankzij gevonden brieven van eerdere kerkvaders (door oa  Morton Smith, the lost gospel), aan kunnen tonen dat het evangelie volgens Johannes  wel zou worden aangepast en dat men er zekere passages bewust uit zou laten. Voorts is er enige twijfel terecht over het mogelijke auteurschap van Johannes. Want de schrijver noemt zelf nergens zijn naam en beschrijft zich hooguit als degene die Jezus lief had. Maar elders kan men tevens een naam vinden bij een persoon die werd beschreven als degene die Jezus lief had en dat was niet Johannes maar uitdrukkelijk Lazarus, de broer van Maria (de Magdaleense)  en Martha.  

Men besloot op later datum echter de schrijver van het vierde evanglie als dezelfde te beschouwen als degene die tevens het boek Openbaringen had geschreven. Mogelijk om  lastige vragen over Jezus’  verhouding tot Lazarus (die hij uit de dood herrees)  en diens zusters (waarvan Jezus er hoogstwaarschijnlijk met eentje was getrouwd)  te voorkomen.

------------------------------------------------------

Ook was hij de moderne wetenschap voor omdat hij de fidele d'amore zag als een esoterisch genootschap dat hij met name in verband bracht met de zeventiende-eeuwse Rozenkruisers.  Péladan ontmoette een andere occultist, Stanislas de Guaïta (1861-1898), en in 1888 vormden beiden de Ordre Kabbalistique de la Rose-Croix (Kabbalistische Orde van het Rozenkruis).

Guaïta infiltreerde in Boullans Kerk van Carmel en schreef samen met Oswald Wirth, een teleurgesteld lid van die cultus, het boek ‘De tempel van Satan’, waarin de beweging aan de kaak werd gesteld als duivels. Dit leidde tot de magische strijd waarin Boullan en Guaïta elkaar ervan beschul­digden magische middelen te gebruiken om de ander te vermoorden. Hoewel Boullan een natuurlijke dood lijkt te zijn gestorven, leidde het conflict even on­vermijdelijk tot twee duels tussen mensen van vlees en bloed, het ene tussen Guaïta en Jules Bois, een van Boullans volgelingen, en het andere tussen laatst­genoemde en Gérard Encausse (beter bekend als Papus), een van de Rozenkruisers. Beide duels eindigden onbeslist.

Deze episode is een geliefkoosd thema onder schrijvers over het occulte, maar zij is nooit genoegzaam verklaard. Waarom zouden Guaïta en de Parijse Rozen-kruisers een vendetta tegen Boullan ondernemen? (Bedenk in deze context dat we alleen het woord van Guaïta en Wirth hebben voor de corrupte daden die Boullan en zijn volgelingen zouden hebben gepleegd.) Op het oog bestond er geen echte connectie en waren er evenmin redenen tot twist tussen de occulte loges en de in wezen religieuze orde van Boullan.

Een beetje meer graafwerk onthult echter de ware reden: Guaïta en een tribu­naal van Rozenkruisers hadden Boullan aanvankelijk veroordeeld voor het 'ontheiligen' en onthullen van 'kabbalistische geheimen' - dat wil zeggen, de leringen die als het domein van de Rozenkruisers werden beschouwd. (En die veroordeling vond plaats op 23 mei 1887, voordat Guaïta infiltreerde in Boullans groep.).  Dit was de echte reden waarom Boullan naar hun gevoel moest worden tegengehouden.

Andere commentators lijken de consequenties hiervan niet te hebben opge­merkt, namelijk dat als de rituelen van Boullan werden geacht te behoren tot de Rozenkruisers, ook dezen seksuele rituelen moeten hebben uitgevoerd! 

In hun ogen maakte Boullan de fout deze rituelen openbaar te maken.

Het Parijs van de late negentiende eeuw was het domein van vele vormen van wetenschappelijk occultisme en filosofie - waarin zich misschien de ‘fin de siècle’-zoektocht weerspiegelde naar een diepere zin van het leven. Het trok allerlei denkers en kunstenaars aan, zoals Oscar Wilde, Debussy en W.B. Yeats. (Zoals al­tijd was de ware Europese Unie eerder een soort van  occulte broederschap.) De salons waren vol beroemde persoonlijkheden die even gretig magische formules oppakten als roddelverhalen aanhoorden. Onder hen waren Marcel Proust, Maurice Maeterlinck en de operazangeres Emma Calvé (1858-1942). De beroemde schoonheid hield uiteindelijk haar eigen soirees voor iedereen die iets interessants had mee te delen - bij voorkeur een belangrijk occult geheim. Tot deze kringen behoor den onder anderen Joséphin Péladan, Papus en Jules Bois (een van de vele min­naars van Emma Calvé).

Van degenen die in deze kringen een hoofdrol speelden, waren velen afkomstig uit de Languedoc, onder wie Emma Calvé zelf.

Zij was niet onbekend met mys­tiek: een familielid van haar, Melanie Calvet, had het beroemde visioen in La Salette gehad. En opmerkelijk genoeg was Adèle Chevalier, de non die door Boullan was verleid en zijn partner werd, een van Melanies vriendinnen.

Emma Calvé zou ook een belangrijke rol spelen in het verwarrende verhaal van Abbé Saunière, de pastoor van het dorp Rennes-le-Chateau in de Languedoc, dat we la­ter zullen bespreken. (elders in de kronieken is hier meer over te vinden)

Opmerkelijk is dat zij in 1894 het chateau van Cabrières (Aveyron) kocht, vlak bij haar geboorteplaats Millau, waarover werd gezegd dat daar in de zeventiende eeuw het lang gezochte Boek van Abraham de Jood verborgen was, dat door Flamel was gebruikt om het Grote Werk te volbrengen. In haar autobiografie ver­meldt Calvé dat het chateau 'het toevluchtsoord was van een bepaalde groep tempelridders', maar jammer genoeg gaat zij daar niet verder op in.

---------------------------------------------------------------------------------------------

(Aanvulling onzerzijds)

Daar dit niet verder in dit hoofdstuk ter sprake komt lijkt het ons zinnig zelf dan één en ander aan te vullen over deze uiterst belangrijke dame ten tijde van de welig tierende occulte genootschapjes van  de 19e eeuw. Emma Calvé  scheen zeer te zijn geïnteresseerd in occulte zaken en maakte dan ook deel uit van diverse séances waar zij veel van haar minnaars vandaan wist te halen. Zij stond bekend als een vrouw  met opmerkelijke vrije opvattingen over zedelijk gedrag in die tijd en nadat zij meerdere malen in het zuid Franse dorp Rennes-le-Chateau zou zijn geweest, op bezoek bij die priester die plotseling zo vermogend was  deed dan ook al snel het gerucht de ronde dat zij en de priester minnaars waren.

Ons inziens is dit helemaal niet zo ondenkbaar, daar we toch reeds vast hadden mogen stellen  dat niet iedere Rooms-Katholieke priester het celibaat met de persoonlijke religieuze overtuigingen kon verenigen wat dan niet specifiek inhield dat zo’n persoon daarbij specifiek afstand deed van de Rooms-Katholicisme als geloofsrichting.

In ieder geval schetst één en ander wel een redelijk goed beeld in hoeverre het Rooms-katholieke geloof verweven was geraakt met zekere occulte stromingen aan het einde van de negentiende eeuw in Frankrijk. Dit alles in een krampachtige poging zekere godsdienstige hervormingen voor elkaar te krijgen waarin de gnosis en het ‘Vrouwelijk Principe’  weer de plaats terug zouden krijgen die ze bij de eerste-eeuwse christenen ooit moeten hebben gehad.

---------------------------------------------------------------------------------------------------

Vervolg

In de Languedoc waren bepaalde andere belangrijke occulte groepen ontstaan en deze verbonden zich met de Rozenkruisersgenootschappen. Deze werden beïnvloed door de vrijmetselarij van de Strikte Tempeliersobservantie van ba­ron von Hund, hoewel de veelgesmade figuur graaf Cagliostro (1743-1795) de grootste invloed op hen had.

Deze figuur, die een natuurlijke hang naar publiciteit had en die in brede kring als een charlatan werd beschouwd, was een echte zoeker naar occulte kennis. Geboren als Giuseppe Balsamo kreeg hij van zijn peetmoeder de titel van graaf Alessandro Cagliostro. Hij maakte kennis met het occulte toen hij op 23-jarige leeftijd een bezoek bracht aan Malta, waar hij de grootmeester van de Maltezer ridders ontmoette - een alchemist en Rozenkruiser. Cagliostro zelf raakte ge heel in de ban van het occulte en werd alchemist en vrijmetselaar, waarbij hij sterk werd beïnvloed door de Strikte Tempeliersobservantie van Von Hund. Zijn kennismaking met de vrijmetselarij volgde in Gerrard Street in het Londense Soho, waar hij in april 1777 werd ingewijd in een loge van de Strikte Tempe-liersobervantie. Hij reisde heel Europa door, maar bracht het grootste deel van zijn tijd door in Duitsland, waar hij vooral op zoek ging naar de verloren kennis van de tempeliers. Ook maakte hij naam als genezer.

Na van de paus in 1789 toestemming te hebben verkregen Rome te bezoeken, werd hij bij aankomst aldaar prompt overgeleverd aan de inquisitie op beschul­diging van ketterij en politieke samenzwering - op bevel van de paus - en tot le­venslang veroordeeld. In 1795 stierf hij in de kerkers van de vesting San Leo. Cagliostro vestigde het systeem van 'Egyptische' vrijmetselarij (de moederloge werd in 1782 in Lyon opgericht) dat zowel mannelijke als vrouwelijke loges omvatte, waarvan de laatste werden geleid door zijn vrouw Serafina.  Eliphas Lévi om­schreef dit als een poging 'de mysterieuze verering van Isis weer tot leven te wekken'.

De vrucht van Cagliostro's onderzoek naar de occulte genootschappen van Eu­ropa was een grote verzameling kennis die bekend is als het Arcana Arcanorum (Geheim der Geheimen) ofwel AA. Hij ontleende deze term aan de oorspronke­lijke Rozenkruisersbeweging van de zeventiende eeuw, maar zijn verzameling bestond uit beschrijvingen van magische praktijken waarin de nadruk vooral viel op 'innerlijke alchemie'. Zoals we reeds zagen, gaat het hierbij in wezen om seksuele technieken die verwant zijn aan het tantrisme - hoewel Cagliostro ze in Duitsland onder Rozenkruisersgroepen had geleerd!

Onder Cagliostro's gezag werd in 1788 in Venetië de Ritus der Mitzraïm (He­breeuws voor 'Egyptenaren') gecreëerd. Rond 1810 brachten de drie gebroeders Bédarride dit systeem naar Frankrijk, waar het werd opgenomen in de Herziene Schotse Ritus van de vrijmetselarij.

De Ritus der Mitzraïm was de directe voorloper van de Ritus van Memphis - die, zoals we reeds zagen, werd gesticht door Jacques Étienne Marconis de Nègre en waarmee de Priorij van Sion zichzelf heeft verbonden.

Deze Jacques Etienne Marconis  De Nègre was overigens weer familie van de laatste adel die te Rennes-le-Chateau zou hebben gewoond, voordat abbé Saunière daar priester zou worden. Saunière zou vooral veel interesse gaan tonen in het graf van een vrouwelijk familielid van genoemde persoon.

 (Beide systemen sloten zich in 1899 aaneen tot de Ritus van Memphis-Mitzraïm onder het grootmees­terschap van Papus, die tot zijn dood in 1918 de leiding hield.) De Ritus van Memphis was ook nauw verbonden met een geheim genootschap dat zich de Philadelphiërs noemde en dat in 1780 was opgericht door de markies de Chef-debien.

En hierin komt dan weer het geval  ‘Saunière’  ter sprake, want de broer van de priester van Rennes-le-Chateau, Alfred die eveneens priester was, was een eprsoonlijke secretaris binnen deze familie en zou er alter van beschuldigd worden zekere geheimen te hebben verraden na inzage in bepaalde geheime documenten. Deze Alfred Saunière was overigens ook de contactpersoon van pater Louis de Coma.

Dit genootschap was eveneens een loot van de Strikte Tempeliersobservantie van Von Hund, hoewel het vooral werd gevormd om geheime kennis te vergaren- Marconis de Nègre benadrukte de nauwe banden met de Philadel­phiërs en noemde een van de graden van zijn beweging 'de Philadelphen'. Geen van beide riten - noch die van Memphis noch die der Mitzraïm - was op zichzelf bijzonder invloedrijk, maar samen, als Memphis-Mitzraïm, vormden zij een macht om rekening mee te houden en hun invloed verspreidde zich als een vloedgolf door de occulte ondergrondse bewegingen van Europa. Onder hun le­den bevonden zich obscure beroemdheden als Aleister Crowley (!!)  en mystieke als Rudolf Steiner. En ook was er Karl Kellner, die later samen met Theodor Reuss de ‘Orde van de Tempeliers van de Oriënt’ zou oprichten, beter bekend als de OTO.

(Waarmee we ons langzamerhand in kringen beginnen te begeven die later ook een zekere invloed uit zouden oefenen in  de beginjaren van de Wicca.)

 In deze organisatie ging het - en gaat het - uitdrukkelijk om seksuele magie. En hoewel men algemeen meent dat zij de verwesterlijking van het tantrisme ver­tegenwoordigt, was zij ook in zeer grote mate het logische uitvloeisel van ge­heimen die in de orde van Memphis-Mitzraïm werden geleerd - geheimen die zelf dan weer wa­ren ontleend aan de kennis die Cagliostro had verkregen bij de alchemistische Rozenkruisersgroepen in Duitsland en bij de loges van de Strikte Tempeliersobservantie.

Aleister Crowley verliet Memphis-Mitzraïm om zich bij de OTO te voegen en werd ver­volgens haar grootmeester, en een tweede invloedrijke figuur die van eerstge­noemde organisatie overstapte naar de OTO was Rudolf Steiner. Hij is vooral be­faamd om zijn 'zuivere' vorm van mystiek - de antroposofie - en bagatelliseerde welbewust zijn banden met de OTO. Dat deed hij met zoveel succes dat velen van zijn vurigste moderne volgelingen daar niets van weten. Toen hij stierf werd hij evenwel begraven in zijn OTO-regalia.

Veelzeggend is dat Theodor Reuss schreef dat de seksuele magie van de OTO 'de SLEUTEL tot alle maconnieke en hermetische geheimen' was.79 Ook zei hij rond­uit dat seksuele magie het geheim van de tempelridders was. Een andere loot van de Memphis/Mitzraïm-beweging kreeg tegen het einde van de negentiende eeuw vorm in Engeland. Dat was de Hermetische Orde van de Gouden Dageraad. Zij telde onder haar leden Bram Stoker, de theaterdirecteur die beroemd is geworden als auteur van Dracula, Meister Crowley, de Ierse dich­ter, patriot en mysticus W.B. Yeats, en de vriendelijke Constance Wilde, de vrouw van de gedoemde Oscar. In 1888 opgericht door Macgregor Mathers en W. Wynn Westcott was zij rechtstreeks terug te voeren op het Gouden en Rozenkruis, de orde van de Strikte Tempeliersobservantie uit Duitsland waarover we in het vorige hoofdstuk spraken, net als vele van haar graadaanduidingen en rituelen. De Gouden Dageraad maakte ook gebruik van aan Memphis/Mitz-raïm ontleende riten. Uiteindelijk heeft de orde haar geboorterecht echter te danken aan baron von Hund, want zowel de Duitse als de Franse invloed is terug te voeren op hem en zijn tempeliersriten.

De Orde van de Gouden Dageraad is in de Engelssprekende wereld veel beter be­kend dan die andere, exotischer Europese groepen. Zij heeft de naam uiterst in­teger te zijn en doet op het eerste gezicht denken aan een gezelschap van esoterici die er dol op waren zich uit te dossen in prachtige gewaden en bezweringsformules uit te spreken, maar in feite weinig meer waren dan gelegenheidsoccultisten met hoge idealen. Onder Franse occulte wetenschappers heeft de Gouden Dageraad echter een slechtere reputatie; toen de orde in 1891 haar Parijse afdeling opende, accepteerde zij velen van de dubieuze figuren over wie we hiervoor spraken, onder wie ook de ogenschijnlijk alomtegenwoordige Jules Bois.

In feite had zelfs de Engelse Orde van de Gouden Dageraad een weinig bekend, dieper aspect. Zij bestond eigenlijk uit twee afzonderlijke orden: enerzijds had zij een welbekend, respectabel publiek gezicht, maar anderzijds bestond er nog een orde binnen de orde die de Roos van Robijn en het Kruis van Goud heette en waarin men alleen op uitnodiging werd ingewijd. Het lijkt erop dat de buitenorde fungeerde als rekruteringsbron voor de binnenste, geheime kring die on­der haar praktijken ook seksuele riten telde.

In elk geval bewaakte de Orde van de Gouden Dageraad haar innerlijke gehei­men goed. Jarenlang konden zelfs schrijvers als Katan Shu'al die zelf deel uit­maakten van de occulte wereld, alleen maar speculeren over seksuele riten in die orde. Het lijkt er echter wel op dat zij voorkwamen, hoewel het bewijs ervoor schaars is. Waarschijnlijk waren er al vanaf de stichting van de orde seksuele elementen aanwezig. De Orde van de Gouden Dageraad kwam namelijk voort uit een ander genootschap, de Societas Rosicruciana in Anglia, tot welks op­richters ene Hargrave Jennings (1817-1890) behoorde, en diens geschriften wa­ren even openhartig over het onderwerp van seksuele magie als die van een Vic­toriaanse gentleman maar konden zijn. In zijn omvangrijke werk The Rosicrudans: Their Rites and Mysteries (1870) 'gaf Jennings, in de woorden van schrijver Peter Tompkins, 'zo duidelijk als maar kon aan dat deze riten en mys­teriën een fundamenteel seksueel karakter droegen'. . Zo voegt Jennings, na te hebben gesproken over de seksuele symboliek van de onderling verbonden drie­hoeken die het zegel van Salomo (of de ster van David) vormen, daar nadrukke­lijk aan toe:

... De piramide geeft het met het vrouwelijke corresponderende vermogen tot opzwel­len of oprijzen aan - niet in onderworpenheid maar als reactie op een prikkel en ge­synchroniseerd in de anatomische clitoris... dat zonderlinge nietige object dat alles betekent in de Rozenkruisersanatomie.

Op 18 juli 1921 schreef Moina Mathers - een van de oprichtsters van de Orde van de Gouden Dageraad (en zuster van de filosoof Henri Bergsson) - aan Paul Foster Case, die mentor was van de New Yorkse afdeling van de orde, na te hebben vernomen dat hij seksuele rituelen onderwees:

Ik betreur het dat in dit stadium al iets van het seksuele vraagstuk in de tempel wordt geïntroduceerd, want wij zijn nog maar net begonnen de seksuele zaken rechtstreeks te behandelen, en dan nog alleen in de hogere graden...

Toen vervolgens de occulte schrijfster en het Gouden Dageraad-lid Dion Fortune (echte naam Violet Firth) artikelen over seks begon te schrijven, wilde Moina haar laten royeren omdat zij de geheimen van de orde had verraden. Maar uit­eindelijk moest zij erkennen dat Dion Fortune er onmogelijk van op de hoogte had kunnen zijn, omdat zij de noodzakelijke graden nog niet had bereikt. .Commentators als Mary K. Greer accepteren tegenwoordig dat er aanwijzin­gen zijn die het idee ondersteunen dat de Orde van de Gouden Dageraad inder­daad seksuele magie beoefende, die zij duidelijk beschouwde als te effectief en te waardevol om te verspillen aan haar nieuwste leden en laagste graden.

Aanwijzingen over de innerlijke geheimen van de Gouden Dageraad zijn ook te vinden in de beschrijving van een gezamenlijk visioen dat Florence Farr en Elai­ne Simpson, twee aanhangsters van dat systeem, in de jaren negentig van de vo­rige eeuw hadden. Eerstgenoemde, een beroemde Londense toneelspeelster, was ook befaamd om haar affaires met een aantal mannen, onder wie George Bernard Shaw en broeder-occultist W.B. Yeats. Florence en haar magische colle­ga Elaine ondernamen samen een astrale reis - een soort tweelingavontuur op innerlijk niveau of een gedeelde hallucinatie. Dit verschijnsel is een maar al te gebruikelijk onderdeel van de magische training en maakt gewoonlijk deel uit van het kabbalistische 'pad werken', een soort mentale projectie of associatie van beelden die in het klassieke kader van de 'Levensboom' wordt geplaatst. Florence en Elaine namen zich voor een bezoek te brengen aan de 'sfeer van Venus' in hun gemeenschappelijk geestesoog. De climax van hun astrale reis had de vorm van een ontmoeting met een opvallend vrouwelijk archetype dat glim­lachend zei:

Ik ben de machtige moeder Isis; het machtigst van heel de wereld. Ik ben zij die niet vecht, maar altijd overwint. Ik ben de Slapende Schoonheid die men altijd heeft ge­zocht. De wegen die naar mijn kasteel leiden zijn vol gevaren en illusies. Zij die mij niet vinden, slapen; of j agen misschien altijd achter het fata morgana aan dat allen die die illusoire invloed ondergaan op een dwaalspoor brengt. Ik ben ten hemel gevaren en trek rrlensen tot mij. Ik ben het verlangen van de wereld, maar weinigen daar vin­den mij. Wanneer mijn geheim wordt verteld, is het het geheim van de heilige graal... Ik heb de wereld mijn hart geschonken, dat is mijn kracht. Liefde is de moeder van de Mens-God die het beste van haar leven geeft om de mensheid te redden van de onder­gang en de weg naar het eeuwige leven te tonen. Liefde is de moeder van de Christus-Geest, en deze Christus is de hoogste liefde. Christus is het hart van de liefde, het hart van de grote moeder Isis, de Isis van de natuur. Hij is de uitdrukking van haar macht. Zij is de heilige graal en Hij is het levensbloed van de Geest dat te vinden is in de be­ker.

Deze woorden gingen vergezeld van levendige beelden van een beker met daar­in een robijnkleurig vocht en van een kruis met drie armen. Op het eerste gezicht lijkt dit misschien een nogal 'New Age'-achtig allegaartje, waarin Jezus en de Egyptische godin Isis alleen maar worden verbonden met het idee van de heilige graal omdat het zo geheimzinnig en mystiek klinkt. Er vallen hier echter, zoals wijlen de expert op occult gebied Francis X. King schreef, twee belangrijke punten op: 'Het eerste is de vereenzelviging van de Heilige Maagd, "de moeder van de Mens-God", met Venus, de godin van de lief­de - dat wil zeggen, de seksuele liefde, eros en niet agape. Het tweede is de vereenzelviging van de graal... met Venus, het archetypische yoni of vrouwelijke voortplantingsorgaan.'

Moderne lezers zouden het visioen van deze vrouwen cynisch kunnen interpre­teren als een soort wensvervulling, een gemeenschappelijke seksuele fantasie -vooral wanneer rekening wordt gehouden met Florence Farrs kleurrijke repu­tatie als de Britse tegenhangster van Emma Calvé. Men dacht echter dat het vi­sioen een geheim onthulde dat in overeenstemming was met de filosofie van de Gouden Dageraad, en zeker Francis X. King gaf uitdrukking aan zijn onzeker­heid over de vraag waar de vrouwen deze beelden wel vandaan konden hebben, aangezien het genootschap niet werd geacht enig soort seksueel ritueel te prak­tiseren. Dit visioen wekt echter sterk de indruk dat het dat wel deed, hoewel, op­nieuw, de desbetreffende riten alleen bestemd leken te zijn voor leden van de hoogste graden, de kring van ingewijden.

Het is veelzeggend dat het visioen Isis verbindt met de graal en met seksualiteit, wat alchemisten, gnostici of troubadours niet vreemd zouden hebben gevon­den. Dat de graal - hier gezien als de traditionele beker of kelk - een vrouwelijk symbool is, valt voor onze post-freudiaanse wereld gemakkelijk te begrijpen, maar voor mensen van toen was het nog altijd een openbaring. Hier is echter Isis de graal die het rode vocht, het bloed bevat...

Interessant genoeg speelt het thema van de Slapende Schoonheid, dat in de be­schrijving van het visioen van de vrouwen wordt genoemd, ook een grote rol in Ie serpent rouge, de sleuteltekst van de Priorij van Sion. De zoektocht naar de Sla­pende Schoonheid is een motief dat steeds weer terugkeert en dat verweven is met dat van de zoektocht naar de koningin van een verdwenen koninkrijk. Zo­als we reeds zagen, blijkt uit dat document ook een intense interesse in Maria Magdalena en Isis die erin kenmerkend genoeg tot één figuur zijn gecombi­neerd.

Omdat de zoektocht naar een koningin alchemistische beeldspraak is, moet het ons niet verbazen dat we als object ervan genoemde belichamingen van seksu­aliteit - Maria Magdalena en Isis - aantreffen. Hoewel vreemd genoeg zelfs te­genwoordig de rol van de seksualiteit in ketterse en occulte bewegingen nog nauwelijks wordt ingezien of erkend, valt het belang van die rol nauwelijks te overschatten. Seks is nooit een neventhema of louter een zaak van persoonlijke zwakheid geweest, maar heeft altijd een hoofdrol gespeeld in de meeste invloed­rijke ondergrondse organisaties.

De traditie die ons het meest interesseert en die achter dit onderzoek staat kan zelfs niet bestaan zonder het idee van gewijde seksualiteit. Zoals we reeds za­gen, lijkt die traditie te worden gekenmerkt door twee hoofdlijnen - die van eer­bied voor Maria Magdalena en die van eerbied voor Johannes de Doper. In dit stadium van ons onderzoek zagen we de mogelijkheid onder ogen dat Maria  Magdalena gewoon een symbolische figuur was die het idee van gewijde seksu­aliteit representeerde en dat het beeld dat men van haar had in geen enkel ver­band stond met een werkelijke historische figuur. In elk geval is de connectie tussen Maria Magdalena en seks niet moeilijk te begrijpen en lijkt zij volkomen natuurlijk.

Dit is natuurlijk niet zo wanneer we naar de Johannes de Doper-lijn en het idee van gewijde seksualiteit kijken. Het bijbelverhaal en de christelijke traditie heb­ben een dwingend en blijvend beeld gecreëerd van een man die een asceet tot in het extreme was - een soort John Knox-figuur - met een onwrikbare moraal en resoluut celibatair. Hoe ter wereld kon uitgerekend hij belangrijk zijn geweest voor een cultus gebaseerd op seksuele praktijken? Oppervlakkig bezien leek er nooit een dergelijke connectie te hebben bestaan - ofte hebben kunnen bestaan - maar toch wees ons onderzoek steeds weer uit dat generatie na generatie oc­cultisten althans geloofde dat zij wel bestond. En, zoals we hebben gezien in het geval van de Gouden Dageraad, eerste indrukken 'zelfs van occulte groepen' kunnen bijzonder misleidend zijn. Hun ware bestaansreden kan verrassende consequenties hebben.

Florence Farr en haar collega's in de Gouden Dageraad behoorden tot een brede kring van internationale occultisten waarvan ook Péladan en Emma Calvé deel uitmaakten. De genootschappen waartoe zij behoorden waren uiterst invloed­rijk, en het was dat netwerk van genootschappen dat het kader vormde voor een van Frankrijks beroemdste mysteries, een mysterie waarbij de Prorij van Sion nauw is betrokken.

Het brandpunt van alle Dossiers secrets en van al het ermee samenhangende ma­teriaal dat afkomstig is van de Priorij van Sion is het mysterie van Rennes-le-Chateau. Zo wordt in Ie serpent rouge herhaaldelijk gezinspeeld op plaatsen in en rond dat dorp. Wij konden er moeilijk aan ontkomen onze aandacht op Rennes-le-Chateau te richten en dus bevonden we ons opnieuw in de Languedoc - de ba­kermat van ketterij.

============================================================

Einde Hoofdstuk 7  van het Geheime boek der Grootmeesters van Lynn Picknett en Clive Prince.

We doen met onze bespreking van enkel dit ene hoofdstuk dit bijzonder informatieve boek natuurlijk geen recht en kunnen de lezer daarom enkel maar adviseren het zelf ook eens helemaal te gaan lezen. Want er staat nog veel meer interessants in wat in bovengenoemd hoofdstuk helemaal niet aan de orde is geweest maar wat toch gerust als eye-opener mag worden beschouwd.

ISBN10: 9043907545 | ISBN13: 9789043907545   ( Bol.com )

==============================================================

=============================================================

In ieder geval heeft men dan nu een idee uit welk gedeelte van  het Geheime Boek der Grootmeesters Dan Brown voor het grootste deel  de stof van zijn verhaal uit de Da Vinci code vandaan zou halen.

Wat er in de Da Vinci code wordt omschreven blijkt dus helemaal niet zo vergezocht te zijn als zekere critici het ons het liefste zouden doen geloven. We hopen met de  door ons bij elkaar gesprokkelde informatie  toch wat meer inzicht in één en ander te hebben kunnen geven.

Vooral in het door ons geciteerde hoofdstuk hierboven zijn vele occulte stromingen nader toegelicht en zoals men heeft kunnen vaststellen zouden velen van deze stromingen in Frankrijk ontstaan en in het bijzonder in het ‘ketterse’  zuiden, de Languedoc.

Deze stromingen zouden de bron vormen van diverse mysterie-tradities die later zouden ontstaan, waarvan de sinds de wisseling van het millennium bijzonder populaire Wicca-traditie  er één zou zijn.

Het lijkt ons nu aardig om hier eens wat nader op in te gaan om uit te vinden waar de bron van deze traditie zich mogelijk bevindt.

Laten wij hiervoor dan weer even terugkeren naar de in bovenstaand stuk reeds genoemde occultist Aleister Crowley. Over wie eveneens iets terug is te vinden in de kroniek ‘Het Juweel in de Lotus’

De in de Languedoc sterk vertegenwoordigde  vormen van occulte  Vrijmetselarij ( beïnvloed door de Rozenkruisers dus) zijn  de eerder hierboven genoemde loges die zich de 'Ritus van Memphis'  en de 'Ritus van Mizraïm'   noemen,  en deze twee loges zouden zich uiteindelijk gaan verenigen.

Maar nadat de illustere  magiër  Aleister Crowley deel uit ging maken van hun gelederen kregen zij steeds meer bekendheid over de grens en zo kwamen hun ‘neo-paganistische’ overtuigingen met ‘judeo-christelijke’ invloeden uiteindelijk weer in Engeland terecht.

In dat land  had dat een hernieuwde opleving van esoterische culten tot gevolg wat onder andere resulteerde  in de oprichting van de Golden Dawn.

Maar ook de stichter van Wicca zou er mee in aanraking gaan komen.